SPOTKANIA Z HISTORIĄ – KOLEKCJA PRYWATNA TYMBARK

O NIEPODLEGŁĄ 

 
 
Fotografia z czasów walk o Niepodległą. Józef Piłsudski – rok 1915 na Wołyniu. Nieogolony, z papierosem w ręku, w szarym legionowym mundurze. Oryginalna fotografia z epoki. Wielka Wojna – myśl o Niepodległej dla wielu była mrzonką. Dla Piłsudskiego czas walki i spełnienia tego o czym marzył. Bić się o Niepodległą. Rozgrywał i skutecznie rżnął bolszewików. Tam na Wołyniu i w wielu kolejnych bojach. Znienawidzony za to i poniewierany przez wrogów Polski nawet i dziś. Za to samo – dla tych, którzy naszą Niepodległą, najdroższą, bezcenną, noszą w sercu – pomimo, że nie święty, autorytet i ukochany Marszałek. 
 
Na fotografii urocza, ponad wiekowa patyna. Format nieco większy od zwykłej pocztówki. Stan zachowania całkiem przyzwoity zważywszy na fakt, iż kiedyś przed laty, tam na Wołyniu, w okopach nad Styrem, była wsunięta gdzieś w zakamarki plecaka jednego z naszych legunów. Dzisiaj w moich zbiorach w Tymbarku. Świadek – świadectwo, dokument z frontu walki o Niepodległą Polskę. Fotografia wykorzystana w roku 1915 do przesłania korespondencji. Cała treść może posłużyć do snucia bardzo długiej, legionowej opowieści. Wystarczy tylko spojrzeć na oryginalną pieczęć Legionów Polskich. III Brygada – Oddział Karabinów Maszynowych – 6 Pułk Piechoty . To dowódca tego oddziału – chorąży Władysław Platon – Kozak –  na odwrocie fotografii z Piłsudskim napisał kilka słów do swoich rodziców we Lwowie. Zaadresował i zaniósł do poczmistrza w Komendanturze. Wszystko co jest na tej dawnej karcie – fotografii, potwierdzone jest w źródłach, archiwach i dokumentach. Wydarzenia, daty i nazwiska. Niezwykły artefakt w niezwykły czas. Nie może być inaczej. Piłsudski i Legiony Polskie w Święto Niepodległości. Pozostawili nam na zawsze ponadczasową wartość, schedę, dziedzictwo.
 
Pokazali jak można i trzeba o Polskę bić się i walczyć. Niepodległą Polskę. Zawsze. Dzisiaj też. 

SPOTKANIA Z HISTORIĄ – KOLEKCJA PRYWATNA TYMBARK

 

TYMBARK NA STAREJ FOTOGRAFII – KOLEKCJA PRYWATNA TYMBARK

    Z GRZYBOBRANIA

Jak na starą fotografię jest młodzieniaszkiem. Jednak opis na odwrocie – rok 1971 – to niemalże pół wieku temu. Zdjęcie sfatygowane, trochę niewyraźne. Pewnie przez swoją wielkość – 18 x 24 cm – przeleżało lata, zagięte, za ostatnią kartą albumu. Tysiąclatka w Tymbarku pachnie jeszcze świeżością. Lasy Zęzowa łączą się z drzewostanem dawnego podworskiego parku. Dopiero za jakiś czas powstaną w tym miejscu nowe budynki Szkoły Winiarskiej. Powrót z grzybobrania. Pani Wiktorowa i pan Batorski, w tle panorama Tymbarku. Wspomnienie jesieni sprzed lat – Tymbark na starej fotografii – zbiory własne. 

TYMBARK NA STAREJ FOTOGRAFII – KOLEKCJA PRYWATNA TYMBARK

TYMBARK NA STAREJ FOTOGRAFII – KOLEKCJA PRYWATNA TYMBARK

NAD RZEKĄ

Deszcz ma to do siebie, że kiedyś padać przestaje. Tak, jak i na tej fotografii z końca lat 60 – tych. Na rzece, po powodzi, wartki jeszcze nurt szuka ujścia pomiędzy świeżo naniesiony żwir. Z tyłu, na środku kamieńca, wyrwana gdzieś z brzegu, karpa olszyny. Po minie dziewczynki widać, że tego dnia z kąpieli nic nie będzie. Urocze wspomnienie lata, czasów kiedy to na rzece spędzało się niezapomniane do dzisiaj chwile. Nie nad rzeką, ino na rzece. Tak jakoś, tak się u nas dawniej mówiło. Można coś z tego nawet ująć w cudzysłów. Tylko po co.  Na rzece – Tymbark na starej fotografii – zbiory własne.

TYMBARK NA STAREJ FOTOGRAFII – KOLEKCJA PRYWATNA TYMBARK

TYMBARK NA STAREJ FOTOGRAFII – KOLEKCJA PRYWATNA TYMBARK

NA STADIONIE

Wystawa rolnicza na stadionie Harnasia w latach sześćdziesiątych

Kolejne zdjęcie. Jakże o wiele ciekawsze. To poprzednie, jak już wspomniałem, gdzieś druga połowa lat sześćdziesiątych. Tu mamy lata siedemdziesiąte. No, ale tu to jest na co popatrzyć. Żadnej monotonii. Niezwykły unikat. Rarytas. Tak jak w tytule. Wszystko na stadionie, na boisku Harnasia w Tymbarku. Lekcja WF dziewcząt ze Szkoły Winiarskiej w Tymbarku. No tu to naprawdę było na co popatrzeć. Kiedy dziewczyny walczyły o piłkę, to to się tak wszystko trzęsło, tak pulsowało, że to nie tylko, ale i Owocarnia i cały świat wirował człowiekowi przed oczami. Niezwykła wartość dawnej fotografii. W szarej rzeczywistości peerelu dziewczyny ze Szkoły Winiarskiej były tą jaśniejszą stroną naszej codzienności w Tymbarku. Na stadionie, na boisku Harnasia można było się na niejedno napatrzyć. Nawet dzisiaj nic nie jest w stanie przysłonić tych pięknych wspomnień sprzed lat. Tymbark na starej fotografii. Zbiory własne.

TYMBARK NA STAREJ FOTOGRAFII – KOLEKCJA PRYWATNA TYMBARK

 

TYMBARK NA STAREJ FOTOGRAFII – KOLEKCJA PRYWATNA TYMBARK

 NA RYDZE CZAS 

 
Zawsze były o tej porze. Początek jesieni to ich czas. Swoim rudym kolorem, niekiedy jeszcze pośród zieleni odchodzącego lata, dawały znać że już przychodzi. Ta nasza najpiękniejsza. Polska, złota – sypie rydzami obficie. Gdzie dokładnie. Jak to gdzie. W lasach Łopienia, Paproci, Zęzowa. Tam zawsze rosły. Tam, tam dzisiaj pójdziemy do rydznika … Proszę tylko spojrzeć na tą starą fotografię. Na skraju lasu, poniżej Paproci, w Skolniku. W tle Jackówka. Pan z panią patrzą w stronę Zęzowa. Pół Tymbarku wie dokładnie, gdzie tam rosną rydze. Nie trzeba nawet ręką pokazywać. Można jedynie dodać, że ta fotografia została wykonana w 1943 roku.
 
Zdjęć znalezionych grzybów było i jest bez liku. Jeszcze w lesie, w mchu, pod krzaczkiem, za chwilę w koszyku. Samo grzybobranie, jedynie na kolejnej, niezwykłej czarno-białej fotografii. Czy ktoś widział podobne zdjęcie. Rydze właśnie tak się zbiera, a właściwie wybiera, ze ściółki, trawy. Rozłożyste te większe, średnie, lekko podwinięte, nigdy nie ciągną do góry. Za to są doskonałymi pływakami. W masełku na patelni. Ale to taki żart, choć jak nie mieć dobrego humoru, kiedy grzybów i tego roku dostatek. 
 
Rydze … i bose dzieci. To jest to. Niezwykła wartość dawnej fotografii. Rzecz dzisiaj niewyobrażalna. Po kamieniach, igliwiu, po cierniach. Szło się na grzyby, żeby było co jeść. Nie wszyscy mieli buty. Za to w lesie było bezpiecznie. Tam można było robić zdjęcia. Rodzinie, najbliższym. To są fotografie z czasów wojny, niemieckiej okupacji. Dlaczego tak mało innych fotografii z tego okresu. Bo był zakaz. Trudny, okrutny czas. Ciężko było. Ale nawet w tej beznadziei znajdowała się czasem chwila radości. Proszę zajrzeć do tej kobiałki trzymanej przez bosą dziewczynkę w środku lasu na stokach Zęzowa. Kiedy wrócą do domu, będzie pyszna, wspólna kolacja. 
 
                                              …  Wszyscy dybią na rydza; ten wzrostem skromniejszy,
                                                   I mniej sławny w piosenkach, za to najsmaczniejszy,
                                                   Czy świeży, czy solony, czy jesiennej pory …
 
                                                                                          A. Mickiewicz  ” Pan Tadeusz “
 

TYMBARK NA STAREJ FOTOGRAFII – KOLEKCJA PRYWATNA TYMBARK 

 
 
 
 
 
 
 
 

TYMBARK NA STAREJ POCZTÓWCE – KOLEKCJA PRYWATNA TYMBARK

  KARTKA Z TYMBARKU 

 
…  Już od dwóch dni bawię w Tymbarku, 
skąd przesyłam Ci tę kartkę z odbitką szkoły,
w której znajduje się teraz nasza kolonia.
Szkoła ta stoi na rynku, który służy nam
za plac zabawowy  … 
 
 Kartka – powszechne, proste i popularne określenie pocztówki, wcześniej karty korespondencyjnej. Kartka z Tymbarku. Taka z wakacji, kolonii, wysłana latem z naszej miejscowości. Kartka … rarytas, rzadkość, unikat, niezwykle cenna. Nie można inaczej określić tego waloru z moich zbiorów który pozwalam sobie dzisiaj pokazać. Tymbark – Szkoła – nakład Kółka Rolniczego Jasna – Podłopień. Szkoła w swoim pierwszym, pierwotnym kształcie, przed rozbudową w 1925 roku. Sam widok na szkołę, dzisiaj pod koniec wakacji, jak najbardziej na czasie. Cała reszta, już nie. Wówczas codzienność – dla nas po latach, jakże egzotyczny widok – zaprzęg konny przemierzający nasz rynek. Na wozie, z osłonami tylko częściowo wyplecionymi wikliną, można dostrzec pług. Gdzie panowie jechali – proste – jechali przez rynek, mijając studnię i Świętego Floriana. Tyle widać na fotografii. Reszty możemy się tylko domyślać. Tymbarscy mieszczanie minęli, oczywiście bez westchnienia, widoczny za Florianem budynek propinacji z wyszynkiem i pojechali do pola …
 
…  Ja mieszkam osobno z Mamusią w ładnym
małym domku przy ulicy ” Sławkowskiej “,
a kolonia jest w rynku w pałacu Spiskim,
obok zaś w tym małym domku
pech w pałacu pod Baranami jest nasza jadalnia, 
gdzie nas 5 razy na dzień opychają
bardzo smacznemi potrawami.  …
 
Dokładnie jest wszystko opisane. Nazwy z krakowskiego rynku są przypisane do naszego, rynku w Tymbarku. Miała dziewczyna fantazję. Wyjazd z rynku to ulica Sławkowska, szkoła to Pałac Spiski. Pod Baranami to ten mały domek przy szkole. Na jego miejscu po kilku latach została rozbudowana nasza stara szkoła. Dokładniej można zobaczyć ten dom, w którym była onegdaj kolonijna jadalnia, na innej mojej starej karcie pocztowej ze szkołą w Tymbarku. To jest jeszcze widok rynku w Tymbarku z przełomu XIX i XX wieku. Święty Florian, godnie, na rynku. Studnia – woda do niej doprowadzana była  pierwszym grawitacyjnym wodociągiem z Łopienia. Propinacja, tu we fragmencie pokazującym jej dokładne umiejscowienie w zabudowie otoczenia rynku. Wszystko prawie sto lat temu. Pomimo, że w korespondencji brak datowania a i pocztowy kasownik zatarty, jest jeden szczegół, który umożliwia w przybliżeniu określić, kiedy to Wanda Mayerówna wysłała kartkę z Tymbarku do Duśki Sędzimirówny. Znaczek. Orzeł na tarczy barokowej o wartości 2 MK waluty markowej ( KZP 1920 nr. kat. 115 ) – w obiegu pocztowym od 1920 do 1921 roku ( 1922 ). Jeszcze nie było naszej złotówki – jeden z pierwszych po odzyskaniu Niepodległości znaczków na którym widnieje nazwa Poczta Polska.
 
…  Całuję pysek z obu stron …
dla Szanownych Rodziców ucałowania rączek …
 
W. Mayerówna
Tymbark Nr. 3
koło Limanowej
Dom Palkowej
za pocztą .
 
Tymbark na starej pocztówce. Zatrzymał się na niej czas, świat którego już nie ma. Rynek w Tymbarku, dawna szkoła, Święty Florian szukający ochłody w cieniu drzew, pomimo że obok studnia. Domy, o których pozostało tylko wspomnienie. Panienka, porównując nasz rynek do tego najwspanialszego w Krakowie, nobilituje Tymbark do najpiękniejszych miejsc jakie tylko można sobie wyobrazić. Kartka z wakacji, kolonii w Tymbarku. Szkoła. Studnia. Propinacja. Jeszcze raz szkoła. Tymbark na kartce, pocztówce, starej karcie pocztowej.
 

” TYMBARK NA STAREJ POCZTÓWCE – zbiory własne KOLEKCJA PRYWATNA TYMBARK “

KOLEKCJA PRYWATNA TYMBARK

Z JASNEJ GÓRY 

Uroczysta procesja na wałach klasztoru w dniu 15 sierpnia 1932 roku. 550-lecie Cudownego Obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej. Pocztówka z tego wydarzenia, oryginał z epoki, rzadkie. Duży rozmiar – 10,5 x 15 cm – wydanie Agencji Fotograficznej ” Światowida “. Karta pocztowa w Tymbarku od przedwojnia, pamiątka pielgrzymki na Jasną Górę i uczestnictwa w tych rocznicowych obchodach przed laty.
 
Pocztówki do 1939 – zbiory własne Kolekcja Prywatna Tymbark

TYMBARK NA STAREJ FOTOGRAFII – KOLEKCJA PRYWATNA TYMBARK

WAKACJE W TYMBARKU

Sierpień 1953 roku w Tymbarku. Piękna dziewczyna, spotkanie, randka nad rzeką. Kładka, ława w drodze na Zaolzie. W tle Paproć. Fotografia datowana i opisana na odwrocie.
 
 
 Dziewczyna – Teresa Steczowicz – osoba, o której wspomina w jednym ze swych opracowań, dotyczących dworu w Tymbarku, Pan Stanisław Wcisło. Teresa to bardzo dobra koleżanka, przyjaciółka, jedynej wnuczki Zofii Turskiej – Basi Bzowskiej (Barbary Zych). Więcej można odszukać na stronie 22 publikacji “Zofia Turska” wydanej w  Tymbarku w 2015 roku. Stanisław Wcisło opisuje tam tragiczne chwile 1945 roku. Dzisiaj przed nami, kilka lat późniejsze zdjęcie. Lato, wakacje w Tymbarku w sierpniu 1953 roku. Piękne wspomnienie, Tymbark, rzeka, las. Ta fotografia została odnaleziona gdzieś w Polsce całkiem niedawno. Musiała być dla kogoś bardzo ważna, skoro przetrwała tyle lat i jest zachowana w tak dobrym stanie. Zbiory własne Kolekcja Prywatna Tymbark.