FOTOGRAFIE NA 100-LECIE ODZYSKANIA NIEPODLEGŁOŚCI

 

Bardzo ciekawa stara fotografia z Tymbarku z patriotycznym sztandarem. Orzeł w koronie powiewa ponad głowami pozujących do zdjęcia. W środku siedzi ks. Józef Szewczyk, jeszcze bardzo młody – objął probostwo w Tymbarku w 1916. Wokół niego widać sporo młodych ludzi (Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży ?), ale są też i starsi. To jest jakaś patriotyczna uroczystość. Data nieznana, po 1920 do ok. 1925, brak też opisu. Sztandar prawdopodobnie ze Strzelca, którego działalność była zawieszona od 1914. Ksiądz Płonczyński,  który prezesował przed Wielką Wojną Drużynie Strzelca w Tymbarku zmarł w 1925 – być może to jest przedwojenny sztandar. Jak by jednak na tą oryginalną fotografię nie patrzyć widać tam patriotyczny akcent. Na dole pierwszy od lewej jest śp. Sowa,  a obok p.Bubula ur. 1907. 

Jedna z tych fotografii   jest datowana i podpisana – 19 III 1918 Kęska. Józef Kęska urodzony w Tymbarku – od roku 1909 Oficjał ( urzędnik ) C.K. Poczty, po wybuchu wojny w 1914 roku wcielony do C.K. Armii. Właśnie w roku 1918 przebywał na froncie włoskim i wówczas zrobione zostały te fotografie. 19 marca to imieniny Józefa i jak widać Kęska  na galowo i odświętnie pozował. 

 

Wielu ówczesnych Polaków brało  udział w Wielkiej Wojnie w obcej armii – a właściwie skutkiem tej wojny, wszystkich przeciw wszystkim, było odzyskanie przez nas Niepodległej Polski po latach zaborów.

SPOTKANIA Z HISTORIĄ – KOLEKCJA PRYWATNA TYMBARK

PROPINACJA

Propinacja, karczma, szynk. Wszystkie te nazwy oznaczają jedno. Do naszych czasów w powszechnym użyciu pozostało określenie karczma. Propinacja – ustanowione z końcem XV wieku prawo, przywilej, który zezwalał i dawał wyłączność, posiadaczom majątków, ziemianom, dziedzicom, na produkcję w gorzelniach i browarach alkoholu, jego sprowadzanie, oraz handel nim i sprzedaż. Na ich podwładnych, w większości chłopów, nakładał obowiązek zakupu i spożywania tych procentowych pańskich produktów. Odbywało się to w karczmie, która rzecz oczywista była własnością dworu.  Prawo to zostało zniesione w Galicji dopiero w 1889 roku, lecz sama nazwa funkcjonowała  przez lata, jeszcze na początku XX wieku. Przykładem tego jest dawna pocztowa karta z Tymbarku

Tymbark – Propinacja.

Wydana nakładem Henryka Becka około 1920 roku. Niezwykle wartościowa pocztówka. Dawna nieistniejąca już propinacja, czyli karczma w Tymbarku, w całej okazałości. Jak przystało na karczmę było to miejsce uciech, wszelkich przyjemności i zabawy. Świadczą o tym chociażby widoczne postacie dzieci na dachu tymbarskiej propinacji. Tak na poważnie, propinacja w Tymbarku nie do końca wykorzystywana była tu u nas w całości jako karczma. Owszem znajdowały się w niej żydowskie lokale z wyszynkiem, gdzie można było między innymi nabyć alkohol. Jednak spora część pomieszczeń tego dość pokaźnego budynku podnajmowana była po prostu do nauki dzieci i to właśnie widzimy na tej starej pocztowej karcie. Nobliwe, dostojne panie, siedzące na krzesłach przed propinacją to nauczycielki w otoczeniu dzieci. Można pośród nich zobaczyć także postacie tymbarskich Żydów w charakterystycznych nakryciach głowy. Jeden, starszy z siwą brodą, siedzi po lewo od głównego wejścia, drugi stoi nieco bliżej drzwi. Tymbarska szkoła przeżywała już wówczas trudności lokalowe. Konieczna rozbudowa szkoły w Tymbarku zakończona została dopiero w 1928 roku. Z tego też powodu na tej dawnej pocztówce możemy zobaczyć raczej nieco dziwną jak dla propinacji, czyli karczmy, klientelę.

Dawna propinacja w Tymbarku już nie istnieje. Pozostały po niej wspomnienia i puste miejsce. Dokładnie przy rynku w Tymbarku. Gdybyśmy powiedzmy około roku 1920 stanęli na tymbarskim rynku i popatrzyli na jego południową stronę to ukazał by nam się taki oto widok. Od prawej strony kościół, magistrat, trzy zwrócone szczytami do rynku domy, a na końcu po lewo właśnie budynek zwany propinacją. Teraz w tym miejscu, gdzie obecnie przy przejściu dla pieszych w stronę szkoły jest niewielki parking i zielony skwerek, tam dawniej znajdowała się karczma. Pozwolę sobie, dla lepszego zobrazowania tego widoku, jeszcze raz powrócić do pokazywanej już kiedyś oryginalnej fotografii  z przejazdu Ignacego Mościckiego przez tymbarski rynek w 1929 roku. Z lewej strony tej fotografii widać naroże propinacji oraz widok, o którym wspomniałem powyżej.

Pocztówki wydane nakładem Henryka Becka wyróżnia spośród starych, pocztowych kart z Tymbarku, kolor. Kolor sepii, ciepły w odcieniach brązu, uroczy kolor dawnej fotografii, piękny kolor rozpoczynającej się właśnie jesieni. Na wszystkich tych pocztówkach możemy zobaczyć obrazy, widoki dawnego Tymbarku, postacie dzieci i dorosłych, dosłownie poczuć atmosferę dawnego galicyjskiego miasteczka jakim przed laty był nasz Tymbark. Stare pocztowe karty, historyczne walory z przeszłości o niezwykłej wartości. Zapraszam do moich zbiorów i kolejnego spotkania …

SPOTKANIA Z HISTORIĄ – KOLEKCJA PRYWATNA TYMBARK 

SPOTKANIA Z HISTORIĄ – KOLEKCJA PRYWATNA TYMBARK

KOŚCIÓŁ

Kościół w Tymbarku, widok z dawnych lat. Obraz który potrafi zaskoczyć każdego z nas. Jak to możliwe, że patrząc na kościół od strony rynku widać praktycznie jego całą bryłę. Stara pocztowa karta z przełomu XIX i XX wieku. Kościół w Tymbarku – motyw, który z czasem będzie uwieczniany w różnych ujęciach na pocztówkach i fotografiach. Ten który mam przyjemność przedstawić, jest jednym z najstarszych zachowanych do naszych czasów.
Karta pocztowa wydana nakładem Kółka Rolniczego w Tymbarku. Oryginał zachowany w doskonałym, bardzo dobrym stanie. Galicja, czasy zaborów, Tymbark posiada wówczas prawa miejskie. Te kamienie to nic innego, tylko przygotowany materiał do budowy Magistratu, obecnej siedziby naszej Gminy, którą ukończono w 1907 roku. Niezwykły dokument, widoczny jest drewniany płot, który był ogrodzeniem kościoła.  Siedzący mężczyzna, postacie idących kobiet. Nieco dalej kryta gontem chata. To wszystko można zobaczyć na tej starej pocztówce, z tym, że… nie jest to najstarszy widok kościoła w Tymbarku, jego otoczenia, oraz naszego rynku.
Widok Tymbarku, na pocztówce opis “Z góry Paprocie”. Wystarczy się dobrze przyjrzeć. Centralne miejsce, charakterystyczny zarys, nasz kościół. Rynek – to się zgadza z tym co znamy. Tylko, że w miejscu gdzie obecnie znajduje się budynek Urzędu Gminy możemy zobaczyć dawny widok południowej pierzei rynku. Szereg budynków, prawdopodobnie jak większość ówczesnej zabudowy, drewnianych.
Tak wyglądał kościół w Tymbarku i jego otoczenie bardzo, bardzo dawno temu. Wtedy, kiedy w naszym kościele w Tymbarku jakże wymownie brzmiała pieśń “Boże, coś Polskę… “. Wtedy, kiedy na tych dawnych pocztowych kartach naklejano znaczki z wizerunkiem obcego “cysorza”. Te pocztówki grubo ponad  wiek temu zostały wysłane z Tymbarku w świat. Jedna do Lwowa, druga do Pragi. Przetrwały… i powróciły po ponad stu latach tu do nas do Tymbarku. Na obu widoczny jest kościół. Kościół, który tu u nas w Tymbarku bezdyskusyjnie jest miejscem szczególnym. Te dawne pocztowe karty z Tymbarku bez wątpienia są symbolem przetrwania. Zostały wysłane wtedy, kiedy Polski nie było na mapie Europy i świata. Teraz, z wielką radością, dzielę się ich widokiem w niezwykłym czasie świętowania stulecia naszej Niepodległej. Zapraszam do następnego spotkania !!!
SPOTKANIA Z HISTORIĄ – KOLEKCJA PRYWATNA TYMBARK 
 
 
 

TYMBARK W FOTOGRAFII ROMANA KAPICY

NA KONIEC SEZONU …

Od strony pól, ponad plantacjami porzeczki. Takiego widoku Domu Kultury w Tymbarku teraz zobaczyć już nie możemy. Pozmieniało się. Ten obraz został uwieczniony na fotografii, którą wykonał Roman Kapica czterdzieści, a może i więcej lat temu. Wszystkie fotografie zamieszczone poniżej są także jego autorstwa. Człowiek, osobowość, jeden spośród tych, którzy przychodzą na myśl  wspominając czas który przeminął i miejsce, które od momentu powstania tętniło życiem. Dom Kultury w Tymbarku. Kino, sala widowiskowa, uroczystości, akademie. Klub – miejsce spotkań młodych …   W DOMU KULTURY

Solowe występy, zespoły, chór można zobaczyć na tych dawnych fotografiach. Można także na nie patrząc poczuć klimat, jaki panował na kinowej sali. Zazwyczaj była wypełniona po brzegi. W wyjątkowych sytuacjach szukało się miejsca na balkonie. To z tych lat pozostały dla wielu niezapomniane wspomnienia. Do kina szło się … do kina … 

W KINIE

Na dole pod kinem był klub. Każdy mógł tu przyjść, posiedzieć, pogadać. Sporo miejsca – stoliki, pianino. Byli tam przede wszystkim młodzi ludzie. Zachowały się fotografie, między innymi fotosy zespołu muzycznego, który grał w klubie. Poniżej można zobaczyć fotografię fotosu. Niezwykła rzecz, zadziwiająca, ciekawa. Fotografia fotosu …   FOTOSY Z KLUBU

Zadziwiające, ciekawe, można nazwać inicjatywy, jakie rodziły się u młodych ludzi zaangażowanych w życie klubu. Powstało kółko teatralne. Wystawiano przedstawienia, sztuki. Jedna z nich utkwiła w pamięci szczególnie.  Obsadę aktorską wyłoniono w drodze konkursu …   FOTOSY

Wakacyjny flirt, młodzieńcza fascynacja, wszystko z lekkim  przymrużeniem oka. Aktorzy z wielkim poświęceniem odgrywali swoje role. Starał się to objąć fotograf obiektywem swojego aparatu. Dziewczyna i główny bohater …

OBJĘCIA FOTOGRAFICZNE

Wspominając kino w Tymbarku, wszystkim przychodzi na myśl pan Władysław. Lodowiskiem opiekował się pan Tadeusz. W kasie na stadionie mogliśmy spotkać pana Mariana. Czas, jak na starej zniszczonej kliszy, zaciera niektóre szczegóły,daty. Zapewne było to wtedy, kiedy czytało się ” Świat Młodych “. Wracając do dawnych lat, można przypomnieć sobie coś co było ważne, lub uznać, że coś było błahostką. Zawsze to jednak tkwi w naszych wspomnieniach …  … Pan Marian, oczekując na pierwszych kibiców przed meczem, zajrzał do ostatniego numeru ulubionej gazety. Na jednej ze stron można było przeczytać …  – “Koniec wakacyjnego sezonu… “. Czytając, z lekka przymrużył oczy, zadumał się, zamyślił … Kiedy to mogło być. Obrazy są już coraz mniej wyraźne. W oddali znika  zakładowy autobus, z boiska schodzą ostatni maruderzy. Gdzieś pod Domem Kultury obściskuje się para młodych ludzi … Pan Marian jeszcze raz na to popatrzył, wziął pod pachę swój młody świat i westchnął … Oby Wszyscy przeczytali to tak jak ja. Z lekkim przymrużeniem oka …

KOLEKCJA PRYWATNA TYMBARK – FOTOGRAFIE ROMANA KAPICY 

SPOTKANIA Z HISTORIĄ – KOLEKCJA PRYWATNA TYMBARK

 ZE STAREGO SZKICOWNIKA

 

 Pochodzi z czasów niemieckiej okupacji. Kwitariusz, bloczek druków, pokwitowań za dostarczane mleko do naszej mleczarni w Tymbarku. Pomiędzy niektórymi kartkami zachowały się bony premiowe, tzw. przydziały. Papier miejscami zszarzał, odbarwił się, ale ogólnie całość jak na swoje lata ma się całkiem nieźle.  Dawne czasy w których zwykły, czysty kawałek papieru, kartka, były trudno osiągalne.
Zniewolenie, upodlenie przez niemieckiego okupanta było dla nas dziś żyjących wprost niewyobrażalne. Bieda, terror, ograniczenia w każdej dziedzinie. Z tego też zapewne powodu, ten stary zeszyt druków został wykorzystany na odwrotnych, czystych stronach jako szkicownik.
Rysunki wykonane są ołówkiem. Niektóre trochę nieporadne, proste, tak jakby rysujący ćwiczył rękę. Jednak większość  wygląda na coś co jest przemyślane i dopracowane. Pomimo panującego wokół ogromu zła, potrafił ktoś patrzyć na świat i rysować to, co się wokół niego dzieje. Na obrazkach zachowane jest to, co wypełniało następujące po sobie dni.
Zwykłe codzienne sprawy – praca, modlitwa, nauka, zabawa. Na kartkach tego starego szkicownika możemy zobaczyć to, z czego składa się nasze życie. Te rysunki to niezwykły dokument. Pomimo wojny, życie toczyło się swoim odwiecznym rytmem. Ktoś to zauważył i rysował. Być może była to chęć zachowania takich zwykłych chwil, a może odskocznia od otaczającej rzeczywistości. Trudno to dzisiaj odgadnąć …
Zapraszam do następnego spotkania. 
SPOTKANIA Z HISTORIĄ – KOLEKCJA PRYWATNA TYMBARK 
 

SPOTKANIA Z HISTORIĄ – KOLEKCJA PRYWATNA TYMBARK

PANIENKA Z DWORU

Zosia Myszkowska, dziewczyna z kapeluszem, panienka z dworu w Tymbarku. Niezwykła fotografia. Jedno z najstarszych zdjęć wykonanych w Tymbarku i zachowanych w oryginale do naszych czasów. Ta fotografia nigdy wcześniej nie była publikowana. Jest to nieznane zdjęcie Zofii Turskiej z lat młodości. Wykonane w roku 1906 – taka data widnieje na odwrocie tekturki, kartonika. 

Fotografia ma rzadki, niemniej jednak spotykany pośród zdjęć z dawnych lat wymiar –  54 x 120 mm, kartonik jest nieco większy, 70 x 138 milimetrów. Na odwrocie w dolnym rogu czarnym atramentem  opis – “Zosia c M. (córka Myszkowskich) w Tymbarku 17 IV 1906 “. U góry znaczek, marka Funduszu Organizacyjnego Urzędników C. K. Poczty, prawdopodobnie naklejony nieco później.

Jak widać tekturka, kartonik jest lekko nadłamany, nie uszkadza to jednak samego zdjęcia. Zachowane jest w całkiem przyzwoitym, bardzo dobrym jak na swoje lata stanie. A mamy przed sobą fotografię wykonaną 112 lat temu, z początku XX wieku. Dobrze widoczna jest cala postać.

 Piękna dziewczyna, w stroju z epoki. Proszę spojrzeć, jakże ładną  sukienkę miała panienka z dworu w Tymbarku. Proszę się przyjrzeć tej fotografii bardzo dokładnie i … zobaczyć, że w tej samej sukience Zosia płynęła na łódce w naszym poprzednim spotkaniu …  Zapraszam do moich zbiorów i kolejnego spotkania z historią Tymbarku … 

“SPOTKANIA Z HISTORIĄ – KOLEKCJA PRYWATNA TYMBARK “

SPOTKANIA Z HISTORIĄ – KOLEKCJA PRYWATNA TYMBARK

NA ŁÓDCE

Grupa dzieci w słomkowych kapeluszach płynie łódką po morzu. Wpatrując się w ten uroczy, letni, wakacyjny obrazek, widać, że łódka i tło to atrapy, a dzieci pozują do zdjęcia w fotograficznym atelier. Pamiątkowe zdjęcie, fotografia z dawnych lat, tak zwany kartonik lub inaczej tekturka.

Kartonik jest niewielki, jego wymiary to zaledwie 63 na 102  milimetry. Naklejona cienka fotografia ma 59 na 89 mm – stan zachowania całkiem przyzwoity. Nie ma większych uszkodzeń, zaplamień lub odbarwień. Z przodu i na odwrocie sygnatura fotografa – Atelier Paul Moecke  Kolberg ( Kołobrzeg ).

Fotografia ta została wykonana dnia 1 sierpnia 1906 roku. Pośród chłopców, uśmiechnięta dwunastoletnia dziewczynka. To Zosia, wówczas nazywała się jeszcze Myszkowska. Po jej lewej stronie siedzi młodszy o rok brat Zosi, Jurek (Jerzy Myszkowski). Z drugiej strony, trzymając wiosło w dół, najstarszy z rodzeństwa Myszkowskich – Ludwik. Chłopcy stojący nieco z tyłu to dzieci znajomych, przyjaciół rodziny Myszkowskich.  Niezwykła, wyjątkowa fotografia. Zosia, po latach od momentu wykonania tego zdjęcia, przyjęła po mężu nazwisko Turska. Dziedziczka majątku Tymbark, uśmiechnięta, w beztroskich, szczęśliwych czasach swego dzieciństwa. Wyjątkowa fotografia, gdyż odnosząc się tu do określenia z poprzedniego zdania, późniejsze dzieje, losy, historia rodziny Myszkowskich i Turskich, pełne były trosk, tragedii i bólu. Piękne zdjęcie, które mam przyjemność w tym spotkaniu pokazać, jak widać jest czyste, bez zapisków czy też datowania. Pomimo tego, opis, oraz sama fotografia jest nam w większości dobrze znana.

Aukcje antykwaryczne mają to do siebie, że można na nich natrafić na prawdziwe skarby. Fotografię ” Na łódce ” nabyłem do zbiorów jakiś czas temu w takim stanie jak widać. Szary kartonik, podobny w kolorze do kamienia. Być może jest to przypadek, niemniej jednak najdroższe na świecie są pewne kamienie. Po oszlifowaniu nazywa się je brylantami. Moja fotografia była kiedyś anonimowa, podobna do wielu innych szarych kartoników. Dzięki  niezwykle cennym wydawnictwom opisującym historię Tymbarku, to stare zdjęcie zostało dosłownie oszlifowane i nabrało niebywałego blasku. Brylant pośród innych fotografii związanych z historią Tymbarku. Tymbarku, w którym piękny park i miejsce wypoczynku nosi imię Zofii z Myszkowskich Turskiej.  Zapraszam do następnego spotkania …  

SPOTKANIA Z HISTORIĄ – KOLEKCJA PRYWATNA TYMBARK 

SPOTKANIA Z HISTORIĄ – KOLEKCJA PRYWATNA TYMBARK

AGREST

Na zupełnie ciemnym tle kilka owoców agrestu. Można nawet dostrzec niewielkie pestki w ich wnętrzu. Zaledwie fragment gałązki na ogół bujnie rosnącego krzewu. Aż trudno uwierzyć, że jest to powiększenie ze zdjęcia, a nie jakaś grafika lub rysunek. Niezwykle subtelne studium fragmentu otaczającej nas przyrody. Czarno-biała fotografia formatu pocztówkowego robi niesamowite wrażenie. 

Jakiś czas temu pokazałem równie urocze, doskonale wykonane i podobne w temacie zdjęcie. To był pierwiosnek, zwiastun rozpoczynającej się wiosny. Agrest, z wieloma innymi darami naszych ogrodów, kojarzy się z wakacjami i latem. Dlatego ta fotografia gości teraz w naszym spotkaniu. Przepiękna fotografia wykonana bardzo dawno temu w Tymbarku. Żeby zobaczyć o jakich latach mówimy, kolejny raz zapraszam do mojego księgozbioru i jednego z tomów przedwojennego, fotograficznego czasopisma.

 ” Wiadomości Fotograficzne ” – kompletny rocznik 1937 – na okładce jednego z numerów tego miesięcznika fotografia agrestu. Dokładnie możemy to zobaczyć. Fotografia wykonana w Tymbarku okazała się być na tyle interesująca, że została wyróżniona i opublikowana na okładce. Oryginał tej fotografii z roku 1937 zachował się szczęśliwie do naszych czasów. “Agrest ” przed laty zachwycił redakcję fotograficznego pisma. To zdjęcie nadal zachwyca swoim pięknem. Zrobione obiektywem wrażliwego fotografa jest niezwykle cennym skarbem w zbiorach dawnej fotografii z Tymbarku. Dla mnie to mój kolekcjonerski rarytas.

Zapraszam do kolejnych spotkań z naszą historią i pięknymi fotografiami …  –

 “SPOTKANIA Z HISTORIĄ – KOLEKCJA PRYWATNA TYMBARK ” 

SPOTKANIA Z HISTORIĄ – KOLEKCJA PRYWATNA TYMBARK

DO CIEBIE MATKO

Pośród dawnych fotografii odnajduję kilka z wyjazdów, pielgrzymek do miejsc szczególnych, wyjątkowych.  Sanktuaria, kościoły maryjnego kultu, miejsca do których od wieków podążali nasi ojcowie aby pokłonić się Najświętszej Panience, oddać cześć Królowej Polski, naszej Matce.  Na pierwszych z tych niezwykle wartościowych pamiątek sprzed lat  Limanowa, początek lat trzydziestych XX wieku. 

Przed kościołem tłum który zajmuje również sporą część limanowskiego rynku. Księża, dostojnicy, sztandary, górale, młodzież. Figura Niepokalanej, która została ufundowana w roku 1924 w dziesiątą rocznicę krwawej bitwy pod Limanową góruje ponad głowami zgromadzonych. To właśnie Matce Bożej przypisuje się ocalenie od zniszczeń powstającej i będącej w roku 1914 jeszcze w budowie, limanowskiej świątyni. Fotografia ta została wykonana przy okazji religijno-patriotycznych uroczystości. Napisy ” Bóg i Ojczyzna ” można dostrzec pośród innych – ” Dobra “, ” Stara Wieś “, ” Przyszowa ” – na tle muru kościelnej wieży, trzymana przez młodego chłopca tabliczka ” S.M.P. TYMBARK ” ( Stowarzyszenie Młodzieży Polskiej).

Mniej więcej pośrodku widoczna jest charakterystyczna postać budowniczego limanowskiego kościoła ks. Kazimierza Łazarskiego, obok po jego lewej stronie nieco w głębi twarz ks. Józefa Szewczyka, naszego ówczesnego tymbarskiego proboszcza. Szczęśliwie zachowała się do naszych czasów druga oryginalna fotografia z tej uroczystości – ujęcie w stronę rynku – widok fragmentu dawnej zabudowy Limanowej. Te dwie oryginalne fotografie sygnowane są na odwrocie pieczątką Zakładu Fotograficznego Walerii Janowskiej z Sowlin.

Jasna Góra – Częstochowa. Klasztor Paulinów – na placu rzesze wiernych. Pośród klęczących, modlących się postaci, grupa co dopiero przybyłych osób. Jest rok 1937 – pod jasnogórskie mury dotarli pielgrzymi z Tymbarku. Piękna, doskonale zachowana fotografia, niezwykłej wartości dokument.

Postać w rogu to przed i powojenny tymbarski przewodnik pielgrzymek Andrzej Surdziel ( Jędrzej )  kolejno stoją wieloletni naczelnik naszej Straży Pożarnej Józef Hładkulik, wójt Władysław Kuc, Jan Macko, Elżbieta Kapturkiewicz. Nieco z tyłu Adolf Peterszajn ( pis. wsp.), Wydra, Palka, Bogumił Bubula. Tych kilka osób udaje się na tej cennej fotografii rozpoznać.

Panno Święta, co Jasnej bronisz Częstochowy i w Ostrej świecisz Bramie …  na myśl przychodzą  słowa wieszcza, kiedy biorę do ręki kolejne przedwojenne zdjęcie z moich zbiorów. Fotografia pochodzi z zachowanego w Tymbarku rodzinnego albumu. Wilno i Ostra Brama – sygnowane pieczęcią, datą i opisem zdjęcie pochodzi z czasów nauki w przedwojennym gimnazjum. Fotografia ta będąca rodzinną pamiątką to jednocześnie kolekcjonerski rarytas. Tak dobrze zachowane oryginalne zdjęcie dużego formatu J. Kaczyńskiego z ulicy Ostrobramskiej w Wilnie jest dużą rzadkością.

Wiejska kapliczka otoczona drewnianym płotkiem. Jest piękny, pogodny dzień. Do nóg łasi się wierna psina. Ładny, sielski obrazek jaki można sobie tylko wymarzyć. Na fotografii zamieszczonej poniżej możemy to wszystko zobaczyć. Można nawet powiedzieć, że ten widok jest całkiem na czasie, kończy się miesiąc maj, okres spotkań przy kapliczkach, wspólnej modlitwy na tradycyjnych Majówkach. Pod wieczór odbijają się echem od naszych gór wielbiące Maryję pieśni.

Świat zdaje się być na tym zdjęciu bezgranicznie piękny i szczęśliwy.  Niestety, prawdziwy opis tej fotografii i historia z nią związana jest okrutna i tragiczna, tak jak okrutny i nieludzki był czas kiedy to zdjęcie zostało zrobione. Lata niemieckiej okupacji. Na tej dawnej fotografii uwieczniona jest kapliczka w Tymbarku na tzw. Trawnikach, terenie obecnie w większości zajętym pod Owocarnię. Dwie starsze panie noszą żałobę. W roku 1941 do Tymbarku dotarła tragiczna wiadomość z Oświęcimia, z niemieckiego obozu zagłady Auschwitz. Nie żyje Eliza Brosch, tymbarska nauczycielka – w młodości Lwowskie Orlątko – aresztowana za działalność w konspiracji, gdzie zresztą nosiła pseudonim “Orlątko”. Te dwie przyprószone już siwizną kobiety przyszły do kapliczki szukać ukojenia w modlitwie.  Patrząc na tą dawną fotografię, jakże wymownie wydają się brzmieć słowa   – ” Idźmy, tulmy się jak dziatki do Serca Maryi Matki … “

 SPOTKANIA Z HISTORIĄ – KOLEKCJA PRYWATNA TYMBARK