Author: Irena Wilczek Sowa

prof.dr hab.Wacław Urban (1930 – 2009) – polski historyk, był badaczem przeszłości i obyczajów szlacheckiej Polski, historii miast i miasteczek 

Chociaż Tymbark nigdy nie był dużym miastem, to od czasów średniowiecza zachowało się tak wiele dotyczących go źródeł pisanych, że mogłaby na ich podstawie powstać dobra praca doktorska.
Jednym z ciekawszych spośród tych źródeł jest tzw. Tabela Załuskiego. Biskup krakowski w latach 1746-1758 Andrzej Stanisław Załuski był jednym z najświatlejszych ludzi osiemnastowiecznej Polski. Zaraz po objęciu diecezji krakowskiej zarządził wydrukowanie po łacinie ankiet wszystkich parafii Małopolski.
Zachowało się ich w Archiwum Archidiecezjalnym w Krakowie 13 tomów, a m.in. w tomie 6, nr 54 ankieta tymbarska,
w której jest 140 ,,okienek” na odręczne odpowiedzi. Ponieważ parafia tymbarska była raczej uboga, niewypełnione punkty
pomijamy milczeniem.

A oto tłumaczenie zasadniczej treści ankiety:
Miasteczko Tymbark. Archidiakonat i oficjalat krakowski. Dekanat dobczycki. Województwo krakowskie.
Powiat szczyrzycki. Starostwo krakowskie (sądowe). Odległość od Krakowa 7 mil, a od Kielc (które były główną siedzibą
Załuskiego) 18. Odległość od oficjalatu 7 mil. Kościół drewniany stary, częściowo do zreperowania. Wezwanie Narodzin
Najświętszej Panny. Konsekrowany, jak wynika ze znaków. Dzień święta parafialnego pierwsza niedziela po święcie Narodzenia Najświętszej. Patronat króla. Ołtarz większy malowany i inkrustowany kamieniami, jest na nim obraz
Narodzin Najświętszej. Daszek nad ołtarzem drewniany malowany i dobrze zamknięty. Lampy przed Najświętszym
Sakramentem zwykło się palić w czasie odprawiania obrządków religijnych. Oleje święte są w rogu Ewangelii w rożku jagnięcym przyczepionym do ściany, dobrze zamkniętym, naczynie na oleje – cynowe.
Odpusty stu dni na święta Najświętszej Dziewicy, świętych Piotra, Pawła i Jakuba apostołów, Stanisława Męczennika i z racji bractwa św. Anny.

• Ołtarze boczne: 1. Narodzin Najświętszej z konsekrowanym ołtarzem kamiennym;
• 2. od rogu Ewangelii* Najświętszej Częstochowskiej z konsekrowanym ołtarzem kamiennym;
• 3. od strony Epistoly* św. Antoniego; od strony Ewangelii nowo zbudowana kaplica św. Anny.

Zakrystia drewniana i zreperowana  przez obecnego plebana, położona od strony Epistoły.

Inwentarz rzeczy świętych: monstrancja srebrna częściowo pozłacana, druga spiżowa pozłacana, dwa kielichy pozłacane, wieżyczka srebrna, łódeczka na kadzidła, puszka srebrna na Najświętszy Sakrament.

Obowiązki kościelne: msze i drugie nieszpory, roraty, kazanie i nauka katechizmu, procesja, pokrapianie święconą wodą i msza klasztorna.

Dwa konfesjonały znajdują się pod mniejszym chórem. Ławki są pod mniejszym chórem, a pod większym nowe.

Są metryki chrztów, małżeństw i zmarłych.

Fundamenty kościoła z drzewa dębowego. Ściany od strony Epistoly zostały zreperowane przez obecnego proboszcza, ale w całości wymagają jeszcze reperacji. Okna są poniszczone. Strop niegdyś malowany, ale nad wielkim chórem wymaga naprawy. Posadzka pod chórem mniejszym kamienna, a pod większym z desek. Drzwi od strony Epistoly i dużego chóru zamykane na kłódkę, większą bramę zamyka się podobnie.
Dach z gontów. Dobra wieża z dzwonem podobnie pokryta. Dzwonnica na podobieństwo wieżyczki połączonej z kościołem – po części zreperowana. Kostnicy brak. Cmentarz dobrze ogrodzony. Brak jakichkolwiek funduszy na przebudowanie kościoła.

Miejscowości należące należące do parafii : miasteczko  Tymbark, Zamieście, Jasna, Zawadka, Podłopienia.

Wyspowiadanych na Wielkanoc 800 osób (tj. po odliczeniu  dzieci parafian było ok.500.
Plebania godziwa zreperowana przez obecnego plebana. Domów dla pracowników duszpasterstwa nie było,  poza dość wygodną organistówką. Służba proboszcza mieszkała na plebanii.
Oborę miał pleban dobrą, a także oddzielne stajnię, stodołę i śpichlerz.
Pleban ma przetrzebiony sad i średni ogród warzywny. Nie posiada folwarku, a tylko dwu poddanych posiadających chałupy i robiących pańszczyznę 2 dni w tygodniu. Ma niewielką rolę, na której można posiać 30 korcy zboża. Posiada też
łąki, z których można zbierać około 10 wozów siana. Ma wolność wrębu do lasu.
Posiada dwa utworzone przez siebie stawy. Ma wolność propinacji napojów alkoholowych. Mesznego posiada ponad 148 korcy żyta miary dobczyckiej i tyleż owsa. Dziesięcina pieniężna: dwór odkupuje snopową za 18 zł , z wielką szkodą kościoła. Inwentarz gospodarczy: wóz, 2 pługi, 2 brony, 4 woły, 4 krowy i 2 świnie. 
Dochód roczny 1000 złp. W ciągu roku 1747/8 chrztów udzielono 31, małżeństw 9, a pogrzebano 15 osób.

Żydów oraz innych innowierców w parafii brak.
Proboszczem jest pochodzący z Zatora i mający 44 lata dr filozofii Maciej Kucharski, posiadający święcenia i wprowadzony do tej parafii w 1737 r., absolwent Uniwersytetu Krakowskiego. Aprobowany został do prowadzenia spowiedzi 5 maja 1747 r. Uczęszcza na rekolekcje i zebrania dekanalne. Ma dużo książek, które wystarczają na potrzeby. Podatku państwowego płaci ponad 12 zł. Wikarych nie ma. Organistą jest Jan Municki mający zaledwie 19. Szkoły brak (w wiekach XVI-XVII istniała) Proboszcz instruuje położne.

Są różni biedni, ale nie ma dla nich szpitala.

Prof. dr hab.Wacław Urban 

*od strony Epistoly – sposób wskazywania miejsc w kościele 

Dla przypomnienia historii kościoła fragment artykułu Stanisława Wcisły:

„Obecny kościół murowany, pod wezwaniem Narodzenia Najświętszej Marii Panny, jest drugim, a może trzecim kościołem tej parafii. Nie wiemy tego na pewno, gdyż nigdzie nie można znaleźć dokumentów związanych z historią kościołów. O poprzednim wiemy jednak, że był to kościółek drewniany, zlokalizowany mniej więcej w miejscu obecnego starego Domu Parafialnego. Wyglądem przypominał stary kościół w Dobrej, czy w Wilkowisku. Obok kościoła znajdował się cmentarz grzebalny, który istniał do roku 1878 (w tym roku założono nowy cmentarz, który stanowi część obecnego). Jako relikt tamtego cmentarza pozostała na dawnym miejscu tylko kaplica św. Krzyża, która stanowi grobowiec rodzinny Myszkowskich, byłych właścicieli dóbr tymbarskich.
O poprzednim kościele wiemy również i to, że na początku XIX wieku z niewyjaśnionych przyczyn spłonął doszczętnie. Kiedy dokładnie? – nie wiadomo. Wraz z kościołem spłonęły wszelkie dokumenty, jakie się w nim znajdowały. Wiemy natomiast z całą pewnością, że proboszczem był wówczas ksiądz Andrzej Danek (od 30 stycznia 1803 r. do 31 grudnia 1831 r.).
Zniszczenie kościoła przez pożar było wielka tragedią dla tutejszej parafii. Aby więc zapobiec podobnemu nieszczęściu w przyszłości, dzięki staraniom księdza Danka, przy całkowitej aprobacie społeczności parafialnej, postanowiono wybudować nowy, murowany kościół. Został on zlokalizowany na parceli nieco powyżej dawnego kościoła.”

Podczas pierwszego tygodnia ferii w tymbarskiej bibliotece było gwarno i wesoło. Przygotowano pakiet atrakcyjnych i kreatywnych zajęć z myślą o dzieciach. Każdy mógł znaleźć coś dla siebie i miło spędzić wolny czas.

Zajęcia rozpoczęły się od warsztatów rękodzieła, które prowadziła  Monika Klimczak-Zielińska z ManuCraftura. Dzieci zdobiły farbami i metodą decoupage drewniane domki-skarbonki. Kolejną z propozycji były zajęcia kulinarne. Mali cukiernicy samodzielnie przygotowali wg przepisu ciasteczka ryżowe oraz pierniczki, które były lukrowane i ozdabiane. Pyszne wypieki wszystkim bardzo smakowały. Zabawa w młodych chemików odbywała się pod opieką instruktorki z Chemicl-World. Dzieci poznały kilka doświadczeń chemicznych oraz nauczyły się robić pachnące mydełka i sól do kąpieli. Na zakończenie tygodnia odbyły się warsztaty plastyczne prowadzone przez Wiesławę Frączek. Podczas zajęć powstały kolorowe muchomorki i inne grzybki z przeznaczeniem do przechowywania przyborów do szycia. Wszystkie powstałe podczas zajęć przedmioty można było zabrać do domu na pamiątkę z ferii.

Zajęcia odbyły się dzięki wsparciu finansowemu Komisji ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych Gminy Tymbark. Napoje dla uczestników warsztatów przekazała Firma Tymbark.

informacja/zdjęcia Ewa Skrzekut

…

zdjęcia Zbigniew Kurek 

zdjęcie: IWS

Organizatorzy niedzielnego wydarzenia na tymbarskim Rynku, czyli „Koncertu Kolęd i Pastorałek przy tymbarskim Aniele” zaplanowali na zakończenie koncertu wspólny śpiew pastorałki „Szła kolęda”.

Zachęcając też do wcześniejszego opanowania jej słów.

Więc uczmy się!

„Szła kolęda” w wykonaniu Strażackiej Orkiestry Dętej „Tymbarski Ton”:

Szła kolęda w noc grudniową, pukała do drzwi
i wołała, żeby ludzie do stajenki szli.
Dziecko małe, maluteńkie przyszło na ten świat,
a w stajence ściany cienkie i dziurawy dach.

Urodziła Matka Boska Synka w mroźny wieczór
co tu robić, co tu robić, żeby zimna nie czuł?

Zatroskała się kolęda, że tu taki mróz –
trzeba prędko okryć Dziecko najcieplejszą z chust.
Zimno Dziecku, zimno Matce, obydwoje drżą –
hej, kolędo, hej, kolędo, prowadź ich w nasz dom.

Urodziła Matka Boska Synka w mroźny wieczór
co tu robić, co tu robić, żeby zimna nie czuł?

Uśmiechnęła się kolęda, a my razem z nią –
Matka Boska i Dzieciątko będą mieli dom.
Wejdą razem z tą kolędą w nasz rodzinny krąg
i już nigdy, i już nigdy nie odejdą stąd.

Urodziła Matka Boska Synka w mroźny wieczór
co tu robić, co tu robić, żeby zimna nie czuł?

REGULAMIN

 OTWARTEGO TURNIEJU STRZELECKIEGO  DLA DZIECI, MŁODZIEŻY I OSÓB DOROSŁYCH

„FERIE 2025”

 28 stycznia 2025 – wtorek

Strzelnica pneumatyczna LOK – Limanowa ul. M. Konopnickiej 4

(pod salą gimnastyczną ZS-P nr 1 w Limanowej)

Organizatorzy:      LOK Limanowa

Współorganizatorzy:   Urząd Miasta Limanowa, Urząd Gminy w Tymbarku

Cele:

1. Integracja sportowa młodzieży i osób dorosłych.
2. Popularyzacja sportów obronnych w tym strzelectwa sportowego.
3. Organizacja wypoczynku zimowego „ Ferie 2025”.

Warunki uczestnictwa:

1. Termin i miejsce zawodów : 01.2025 roku /wtorek/ ,
2. Miejsce: strzelnica pneumatyczna ZS-P Nr 1 w Limanowej, ul. M. Konopnickiej 4
3. Zgłoszenia w dniu zawodów. 
4. Osoby niepełnoletnie nie będące członkami LOK Limanowa przychodzą z rodzicem lub posiadają pisemną zgodę rodziców, której treść dostępna jest pod komunikatem. 
5. Rozpoczęcie zawodów o godz. 15.30 .
6. Zakończenie i wręczenie medali, dyplomów oraz nagród ok. 18.00
7. Broń i amunicję zabezpieczają organizatorzy.

Ocena:

1. Karabinek pneumatyczny „Slavia”, kaliber 4,5, 2 strzały próbne i 10 ocenianych do tarczy TS-3, klasy VI i młodsze dzieci postawa stojąca z podpórką, pozostałe osoby postawa stojąca.

2. Ocena strzałów indywidualna w poszczególnych kategoriach :

• Dziewczęta i chłopcy rocznik 2012 i młodsze ( klasy VI i młodsze)
• Dziewczęta i chłopcy rocznik 2011 i 2010 ( klasy VII, VIII)
• Dziewczęta i chłopcy szkoła średnia,
• OPEN – kobiety i mężczyźni
• VIP – sędziowie

Świadczenia organizatorów:

1. Medale i dyplomy dla najlepszych trzech zawodników w poszczególnych kategoriach.
2. Drobne nagrody rzeczowe.

Postanowienia końcowe:

1.Ostateczna interpretacja regulaminu należy do organizatorów.

2.Uczestnicy ubezpieczają się we własnym zakresie.

3.Wpisowe w wysokości 10 zł dla osób niebędących członkami LOK Limanowa.

4.Uczestnictwo w zawodach jest równoznaczne ze zgodą na udostępnienie wizerunku oraz danych (imienia i nazwiska) w mediach społecznościowych LOK Limanowa, Gminy Tymbark, Urzędu Miasta           Limanowa.

                                                       Zapraszamy ! Organizator: LOK Limanowa

Zgoda

Wyrażam zgodę na udział mojego dziecka …………………………………………………………

w zawodach strzeleckich, które odbędą się dnia 28.01.2025  na strzelnicy LOK Limanowa, ul. M. Konopnickiej 4 .

Oświadczam ,że moje dziecko nie ma żadnych przeciwwskazań zdrowotnych i będzie przestrzegało regulaminu strzelnicy z którym się zapozna.

Biorę odpowiedzialność za przyjście na zawody i jego powrót dziecka do domu po zawodach.

Wyrażam zgodę na udostępnienie wizerunku oraz danych / imienia i nazwiska/ dziecka w mediach społecznościowych  LOK Limanowa, Gminy Tymbark, Urzędu Miasta Limanowa.

Miejscowość , data………………………………… Podpis rodzica/prawnego opiekuna :……………………………………

35 lat temu, w styczniu 1990 roku, ukazał się pierwszy numer kwartalnika „Głos Tymbarku”. Początek lat 90-tych ubiegłego wieku to okres wielkich  zmian.  Zmieniał się system polityczny, od komunizmu do demokracji. Zmieniał się system ekonomiczny.  Polacy uczyli się żyć „od nowa”, na innych zasadach. Zaczęła rozwijać się idea samorządności. W Tymbarku zaś powstał pionierski projekt. Pisanie i wydawanie gazety lokalnej. Dziennikarzami byli chętni mieszkańcy. Nie było możliwości technicznych. Komputerów jeszcze wtedy nie było. Nie było papieru.

W gazecie pisano o sprawach bieżących, samorządowych (pierwsze lata samorządu po upadku komunizmu), o ludziach znaczących dla lokalnej społeczności.  Gazeta ratowała od zapomnienia historię Tymbarku (do dzisiaj treści tych artykułów są nadal wykorzystywane, cytowane). Były artykuły o zdrowiu, sporcie, kącik poetycki. Głos Tymbarku dysponował  wyłącznie funduszami pochodzącymi, ofiarowanymi, przez osoby prywatne. Był gazetą niezależną.

Pierwszy artykuł, można powiedzieć „wstępniak” zamieszczony w pierwszym numerze:

Taką ciekawostką jest, że pierwszy numer był o wymiarach nietypowych, większych niż wszystkie następne.

Tak o swoim piśmie pisali jego twórcy z okazji wydania 50-tego numeru Głosu Tymbarku   (rok  2002)

„Tak wyglądała pierwsza strona pierwszego numeru Głosu Tymbarku, który ukazał się w styczniu 1990 roku.
Redagowanie tekstów odbywało się wówczas na maszynie do pisania. Składanie za pomocą nożyczek i kleju, a sam druk na kserokopiarce, która została użyczona, razem z papierem, przez dyrekcję ówczesnego IGLOOPOLu. Aby mogła być zrealizowana taka inicjatywa, założyciele i pierwsi redaktorzy czasopisma musieli pokonać niebywałe trudności.
Wszak jeszcze niedawno każda maszyna do pisania musiała być rejestrowana w Urzędzie Bezpieczeństwa, by w przypadku ukazania się jakichś antypaństwowych ulotek można było łatwo wychwycić, na której to maszynie dokonano owego przestępstwa… Dzisiaj, po upływie prawie trzynastu lat, zmienił się system polityczny, zmienił się Tymbark, zmieniła się technika przygotowania pisma, ale czy Głos Tymbarku się zmienił? Wizualnie – tak.
Ale od początku pismo starało się być otwarte dla wszystkich, piętnowało aspołeczne postawy, informowało o aktualnościach i niech takie pozostanie dalej. Chwała tym wszystkim, którzy byli ojcami i świadkami narodzin Kwartalnika. Dzisiaj przekazujemy Państwu pięćdziesiąty numer tymbarskiego czasopisma. Redakcja pozdrawia
serdecznie wszystkich tych, którzy kiedykolwiek cokolwiek dobrego zrobili dla pisma. Szczególnie pozdrawiamy, twórcę i pierwszego redaktora naczelnego Głosu Tymbarku Mieczysława Wawrzyniaka, którego nazwisko we wszystkich pięćdziesięciu numerach widniało wśród autorów artykułów.
Kierujemy apel do młodych Tymbarczan. Wnieście do pisma powiew młodości. Zainteresujcie się prasą lokalną. Poszczególne numery pozostają świadkami naszej lokalnej historii.

Zapraszamy do współpracy.”

Pierwsza redakcja Głosu Tymbarku przedstawiała się następująco:

Twórców „Głosu Tymbarku” poznajmy poprzez portrety wykonane przez Jana Platę, które zostały publikowane w Głosie Tymbarku z okazji 10-lecia pisma.

Ostatnia Redakcja gazety:

Ostatni, 56 numer Głosu Tymbarku ukazał się w 2006 roku. Po ciężkiej chorobie w 2008 roku zmarł redaktor naczelny Głosu Tymbarku Adam Ociepka. Głos Tymbarku nie powrócił już w formie papierowej.

Nastała era Internetu. 

Irena Wilczek-Sowa 

Kapituła Forum Gmin Beskidu Wyspowego wyróżniła osoby oraz podmioty, które w sposób szczególny angażują się w promocję Beskidu Wyspowego,  przyznając im „Złote Rysie”. Wczoraj w Dobrej odbyła się uroczystość ich wręczenia. 

„Złotego Rysia” otrzymał między innymi Mieczysław Joniec – tymbarski przedsiębiorca, za, jak napisała Kapituła, że od wielu lat z sukcesem łączy działalność biznesową z zaangażowaniem na rzecz promowania lokalnych działań kulturalnych, sportowych oraz charytatywnych.

Poniżej materiał pochodzący z portalu TV28 (nadesłany przez Stanisława Przybylskiego).

link do całego materiału https://tv28.pl/2025/01/dobra-zlote-rysie-dla-promujacych-i-wspierajacych-akcje-odkryj-beskid-wyspowy/