1.marca – Światowy Dzień Obrony Cywilnej
Pierwszego marca obchodzony jest Światowy Dzień Obrony Cywilnej, który został uchwalony w 1990 r. przez zgromadzenie ogólne Międzynarodowej Organizacji Obrony Cywilnej / ang. The International Civil Defence Organisation, ICDO /. Dzień ten upamiętnia wejście w życie konstytucji ICDO, jako organizacji międzyrządowej w roku 1972.
Rok 2025 jest bardzo ważny dla Obrony Cywilnej w Polsce, ponieważ 1 stycznia 2025 roku weszła w życie tak długo oczekiwana Ustawa z dnia 05 grudnia 2024 r o Ochronie Ludności i Obronie Cywilnej, która daje podstawy dla tworzenia nowego systemu bezpieczeństwa naszej Ojczyzny, za który jesteśmy wszyscy odpowiedzialni. W budowaniu tak bardzo ważnego systemu oraz społecznej odporności udział biorą wszystkie organy administracji, zarówno rządowej jak i samorządowej, Sił Zbrojnych RP, organizacji pozarządowych oraz nas – wszystkich mieszkańców gminy. Filarem naszego systemu są druhny i druhowie z Ochotniczych Straży Pożarnych w Tymbarku, Podłopieniu, Zawadki i Piekiełka.
Pamiętajmy o tym, że Ochrona Ludności i Obrona Cywilna to nie tylko reagowanie na zagrożenia, ale także edukacja, prewencja oraz skuteczna koordynacja działań na wszystkich płaszczyznach.
Zadania ochrony ludności i obrony cywilnej polegają na:
1) przygotowaniu organów administracji publicznej do realizacji zadań ochrony ludności i obrony cywilnej, w tym na podejmowaniu działań ukierunkowanych na zapewnienie ciągłości działania organów administracji publicznej i na organizowaniu szkoleń i ćwiczeń organów ochrony ludności i podmiotów ochrony ludności, przygotowujących do działania w przypadku wystąpienia zagrożenia, z uwzględnieniem konieczności zapewnienia spójności działań militarnych i pozamilitarnych w obronie państwa;
2) przygotowaniu ludności do właściwego zachowania się w sytuacji wystąpienia zagrożenia przez zwiększanie świadomości zagrożeń i społecznej odporności, polegającym na:
- a) informowaniu obywateli o potencjalnych i aktualnych zagrożeniach mających wpływ na ich bezpieczeństwo,
- b) edukowaniu ludności w zakresie ochrony ludności i obrony cywilnej, w tym w zakresie konieczności zapewnienia spójności działań militarnych i pozamilitarnych w obronie państwa,
- c) instruowaniu obywateli o zasadach zabezpieczenia przed zagrożeniem i postępowania w sytuacjach zagrożenia, w szczególności w zakresie budowania społecznej odporności, udzielania pierwszej pomocy i ewakuacji,
- d) uruchomieniu mechanizmów społecznej odporności;
3) działaniach związanych z możliwością wystąpienia zagrożenia, polegających na:
- a) ocenie ryzyka oraz zdolności jego minimalizowania i monitorowania,
- b) przygotowaniu do reagowania na zagrożenia,
- c) planowaniu i przygotowaniu warunków do ewakuacji ludności, a także miejsc doraźnego schronienia oraz budowli ochronnych,
- d) planowaniu zabezpieczenia dóbr kultury oraz mienia,
- e) zapewnieniu tworzenia rezerw materiałowych i finansowych służących wykonywaniu zadań ochrony ludności i obrony cywilnej,
- f) planowaniu i przygotowaniu przekształcenia podmiotów ochrony ludności w podmioty obrony cywilnej,
- g) tworzeniu warunków do utrzymania łańcucha dostaw niezbędnych towarów, usług i świadczeń,
- h) uwzględnieniu przygotowania na zagrożenia powstałe w wyniku zmiany klimatu;
4) działaniach związanych z wystąpieniem zagrożenia, polegających na:
- a) prowadzeniu wymiany i analizy informacji, w tym pochodzących z systemów wykrywania zagrożeń,
- b) reagowaniu, podejmowaniu interwencji i działań ratowniczych oraz udzielaniu świadczeń opieki zdrowotnej w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 146, 858, 1222, 1593 i 1615),
- c) rozpoznaniu i ocenie zagrożenia,
- d) powiadamianiu, ostrzeganiu i alarmowaniu ludności,
- e) ewakuacji ludności, mienia i ruchomych dóbr kultury,
- f) ochronie ludności przed zagrożeniami chemicznymi, biologicznymi, radiacyjnymi i jądrowymi oraz likwidacji skutków spowodowanych ich wystąpieniem,
- g) ochronie ludności przed zagrożeniami wywołanymi działaniem sił przyrody, w tym wynikającymi ze zmian klimatu,
- h) ochronie ludności przed zagrożeniami związanymi z występowaniem zwierząt wolno żyjących (dzikich) na obszarach zamieszkałych,
- i) zapewnieniu pomocy doraźnej osobom poszkodowanym lub ewakuowanym,
- j) zapewnieniu bezpieczeństwa i porządku publicznego,
- k) zapewnieniu funkcjonowania podmiotów realizujących działania ratownicze, pomoc humanitarną i pomoc doraźną oraz podmiotów udzielających świadczeń opieki zdrowotnej w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych,
- l) zapewnieniu funkcjonowania infrastruktury niezbędnej do realizacji zadań ochrony ludności oraz odpowiednich zasobów niezbędnych do zapewnienia ochrony ludności,
- m) utrzymaniu łańcucha dostaw niezbędnych towarów, usług i świadczeń,
- n) organizowaniu i koordynowaniu udzielania i przyjmowania pomocy humanitarnej,
- o) zapewnieniu osobom poszkodowanym lub ewakuowanym, w zależności od ich potrzeb, pierwszej pomocy, kwalifikowanej pierwszej pomocy, świadczeń opieki zdrowotnej w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz pomocy psychologicznej i prawnej,
- p) informowaniu rodzin o poszkodowanych oraz pomocy w ich identyfikacji,
- r) doraźnym grzebaniu zmarłych.
Z chwilą wprowadzenia stanu wojennego i w czasie wojny:
1) ochrona ludności staje się obroną cywilną;
2) organy ochrony ludności stają się organami obrony cywilnej;
3) podmioty ochrony ludności stają się podmiotami obrony cywilnej;
4) zasoby ochrony ludności stają się zasobami obrony cywilnej.
Robert Nowak
