Muzeum Regionalne Ziemi Limanowskiej oraz Polskie Towarzystwo Historyczne zaprosiło do Muzeum na wykład Pani Krystyny Drożdż pt. „Udział Ziemi Limanowskiej w Powstaniu Styczniowym w latach 1863-1864”. Spotkanie otworzyła Dyrektor Muzeum Pani Magdalena Urbaniec.
Podczas prelekcji zostały przybliżone sylwetki tych powstańców styczniowych, którzy byli związani z ziemią limanowską. Często byli to synowie właścicieli ziemskich. A i dwory pomagały powstańcom. Były to rodziny: Marsów z Limanowej, Żuk-Skarszewskich z Przyszowej, rodzina Marszałkowiczów w Kamienicy, rodzina Bibińskich w Młynnego Wyżnego. Również duchowni z naszych terenów brali aktywny udział w powstaniu (prawie każdy oddział miał swoich kapelanów). Na przykład ks. Mikołaj Zagórski, wikariusz Łososiny Górnej, Ujanowicach oraz w Nowym Rybiu (jako proboszcz), ks.Jan Chełmecki z Żmiącej, ks.Ludwik Lubnicki z Dobrej (był on przez biskupa upomniany, aby nie mieszał się do spraw powstania), ks.Wincenty Sumara (za wygłoszone kazanie został oskarżony za nadużywanie władzy) i inni.
Na terenie ziemi limanowskiej są miejsca pamięci Powstania Styczniowego. Na cmentarzu w Limanowej nagrobek Józefa Bogdanowskiego – kawalera orderu Virtuti Militari za udział w Powstaniu Styczniowym. W Solinach, przy ul.Granicznej, kaplica – votum powstania styczniowego rodziny Wrońskich – Wronów. Wybudowana ona została przez Andrzeja Marcina Wrońskiego, powstańca styczniowego w podziękowaniu za ocalone życie. W Szyku (powyżej kościoła) w 1863 r. wybudowana została kapliczka dla uczczenia bohaterów Powstania Styczniowego, w środku znajduje się figura Jezusa upadającego pod krzyżem – trzeci upadek, co ma symbolizować trzy rozbiory. Na cmentarzu w Nowym Rybiu – murowana kaplica, miejsce spoczynku ks.Mikołaja Zagórskiego – uczestnika powstania. W Żmiącej w 100 rocznicę Powstania Styczniowego wbudowano w kościele kaplicę, upamiętniającą działalność ks.Chełmeckiego. ‘
Pamiątki związane z Powstaniem Styczniowym m.in patriotyczna biżuteria, tzw. czarna, jest w posiadaniu Pani Romer-Wąsowicz z Jodłownika. (Kosztowną biżuterię, którą patriotki oddawały na rzecz powstańców, zastąpiła tzw. „czarna biżuteria” wykonana z rogu czy czarno oksydowanego srebra i stali.)
slajd z tzw.czarną biżuteriąRównież i Tymbark ma swojego bohatera, powstańca styczniowego (niestety nie ma Jego zdjęcia).
Jest to Jakub Papież, ur.6.06.1839, syn Jana i Magdaleny Badroch. Mieszkał w Tymbarku, Zamieście -Góry nr 8. Walczył w oddziale powstańczym w Guberni Grodzieńskiej. W 1864 roku wysłany do Pskowa. Został postawiony pod sąd w Włodzimierzu, który skazał go na 5 lat robót przymusowych. Przed 21.09.1868 wywieziony do Austrii, z zakazem wjazdu w granice cesarstwa rosyjskiego.
Po zakończonym wykładzie można było zwiedzić muzeum, w którym znajdują się też pamiątki związane z Powstaniem Styczniowym. Są to trzy dewizki. Cała kolekcja dewizek, będąca w posiadaniu muzeum, została podarowana przez kolekcjonera Grzegorza Jońca.
dewizka z powstańczym wezwaniem „Boże Zbaw Polskę”
zdjęcia: IWS