Tymbark podczas II wojny światowej – historia spisana przez Krystynę Wilczek
Krystyna Wilczek (1929-2007), nauczycielka języka polskiego, w latach 70-tych XX wieku napisała artykuł, w którym przedstawiła historię Tymbarku w czasach II wojny światowej. Zrobiła to, jak czytamy w zakończeniu: „w skrócie opisałam, trochę z pamięci, a resztę z wydawnictw” .
Część pierwsza
W czasie okupacji hitlerowskiej, podczas II wojny światowej, teren Tymbarku był twierdzą ruchu oporu, czego dowodem były napisy na tablicach przy wjeździe do Tymbarku, postawionych przez hitlerowców, na których napisano „Achtung Banditenn”, co znaczyło „Uwaga gniazdo bandytów”.
Działały tu silne zgrupowania partyzanckie, przede wszystkim AK. Oddziały te poza Tymbarkiem dokonały szereg akcji wysadzania mostów i pociągów. Przeprowadzały także wiele śmiałych i skutecznych akcji bojowych, nie szczędząc własnej krwi i życia. Ludność Tymbarku poniosła z rąk okupanta bardzo ciężkie straty na skutek aresztowań, wywożenia na roboty do Niemiec, rozstrzeliwań oraz wywożenia do obozów zagłady.
Specjalną i wyjątkowo podłą rolę odegrała w martyrologii ziemi sądeckiej i limanowskiej spora liczba konfidentów i agentów gestapo. Nieznane są drogi, którymi gestapo doszło do silnej rozbudowy sieci wywiadu, lecz jeszcze bardziej trudno zrozumieć w jaki sposób setki „Polaków” upadło tak nisko, że poszło w tą najohydniejszą ze służb – służbę zdrady własnego narodu. Faktem jest, że co najmniej 75 % całości strat ludzkich ruchu oporu naszego regionu, było przeklętym dziełem zdrajców i skrytych służalców niemieckich narodowości polskiej.
W okresie okupacji już 6 stycznia 1940 r. założono w domu Stanisława Pyrcia komórkę organizacji podziemnej ZWZ, która następnie została podporządkowaną A.K.
Pierwszym komendantem tej komórki, która została przekształcona w placówkę konspiracyjną, został zawodowy kapitan Tadeusz Paulone, pseudonim „Lisowski”, pochodzący z Piekiełka. W tym dniu zostali zaprzysiężeni inż. Józef Marek, Szymon Pyrć, Franciszek Ząbczyk, Józef Kulpa, Michał Macko, Marian Prokl,(?) Kołowski, Andrzej Kruczyński, zaś później miejscowy lekarz dr Julian Kiczuń i inni.
Pierwszy komendant Tadeusz Paulone, który po działaniach wojennych ukrywał się na terenie Tymbarku, organizował podziemie do walki z hitleryzmem. Niestety, gdy usiłował przekroczyć granicę do Węgier, został ujęty i osadzony w Auschwiz, gdzie w roku 1943, na skutek zdrady, został jako jeden z pierwszych wraz z grupą zakonspirowanych oficerów rozstrzelany.
O działalności tego dzielnego oficera, i prawdziwego patrioty, na terenie niemieckiego obozu zeznawali świadkowie w procesie „Hessa”. Zeznania te były publikowane.
W roku 1941 przybyła do obozu grupa oficerów z pułkownikiem Stawarzem i pułkownikiem Gilewiczem na czele. Ludzie ci zaczęli nawiązywać kontakty i udzielać sobie wzajemnej pomocy.
Punktem centralnym, gdzie skupiała się organizacja, była kartoflarnia. Na jej czele stał kapitan PAULONY, używając pseudonimu „Lisowski”. Był on capo. Nazwa ta, która stała się symbolem czegoś nikczemnego, tutaj znalazła swoje najszlachetniejsze uosobienie. Paulony umiał hitlerowców wprowadzać swoim sprytem w błąd. Organizacja nawiązała na terenie obozu łączność z ludowcami i działaczami socjalistycznymi. Doprowadzono do kontaktu z grupą więźniów niemieckich.
W dniu 17 września i 25 września 1943 roku aresztowano prawie wszystkich czołowych działaczy z tzw.grupy wojskowej. Było rzeczą zdumiewającą, że podczas przesłuchiwań tej grupy, nikogo nie uderzono, mówiono do nich „pan” i zwracano się grzecznie, aczkolwiek z ironią. Dzięki istniejącej organizacji, aresztowani mogli porozumieć się między sobą i uzgadniać swoje zeznania.
11 października 1943 roku działacze grupy wojskowej zostali rozstrzelani.
Pierwszą dwójką byli płk.Dziama i Paulony „Lisowski”. Dziama zwrócił się do oprawców, by nie wiązali rąk, tylko traktowali ich jako oficerów, jak ludzi odznaczonych krzyżem Virtuti Militari. Wśród Niemców wywołało to zdumienie. Gdy strzelano do Dziamy, PAULONY „Lisowski” wzniósł okrzyk na cześć wolnej i niepodległej Polski. Tak zginął ten dzielny oficer przynosząc dumę swej Ojczyźnie, Piekiełku – miejscu rodzinnemu i swoim rodzicom przebywającym w Argentynie.
Na początku roku 1944 zostają na terenie Tymbarku aresztowani, a następnie rozstrzelani, Stanisz Franciszek (gajowy) z Jasnej Podłopień, Zapała Jan – nauczyciel gimnazjalny z Tymbarku, żona byłego aptekarza mgr.Pieguszewskiego, Elżbieta Broszówna nauczycielka w Tymbarku, Kuc brat wójta, dyżurny ruchu z Tymbarku i inni.
Niedługo potem nadszedł dla Tymbarku najtragiczniejszy dzień zasadniczej rozprawy Gestapo z Tymbarkiem i Spółdzielnią, która materialnie wspomagała organizację podziemną.
W nocy z 2 na 3 lipca 1944r.Gestapo, wraz z żołnierzami formacji SS, na skutek zdrady konfidenta z Tymbarku – leśniczego – przeprowadziło w Tymbarku i okolicy nowe aresztowania.
IV FESTIWAL KOLĘD „MAŁEMU JEZUSOWI” na Pasierbcu
W niedzielę (29.01.2023), po dwudniowych przesłuchaniach, które miały miejsce w piątek i sobotę, w pasierbieckiej szkole, pięknie, jak zwykle, okolicznościowo udekorowanej, odbył się finał IV FESTIWALU KOLĘD „MAŁEMU JEZUSOWI” .
Rozpoczął się on koncertem noworocznym Orkiestry Parafii Pasierbiec. Prowadzącym i dyrygentem orkiestry jest Marek Michalik. Następnie rozpoczął się Koncert Laureatów. Organizatorzy przyjęli zasadę, że na scenie wystąpią laureaci drugich i pierwszych miejsc.
Uczestników Festiwalu oceniało profesjonalne jury: Państow: Z.Sulkowski (przewodniczący w starszych kategoriach), R.Kucha (przewodnicząca w młodszych kategoriach), M.Michalik, E.Ślimak i A.Kruczyńska.
Na przybyłych na Festiwal czekało wiele atrakcji. Z nich największe zainteresowanie wzbudziła loteria fantowa, w której główną nagrodą był laptop (poza tym bony paliwowe ufundowane przez Rafała Uchacza, środki czystości ufundowane przez firmę GOLDROP (który też ufundował nagrodę dla laureatki GRAD PRIX w postaci laptopa), maskotki, elektronika i inne nagrody).
Organizatorzy nie zapomnieli też o słodkościach czy przekąskach, które zostały dla widzów przygotowane przez organizacje działające przy Parafii Pasierbiec.
Festiwal cieszył się dużym zainteresowaniem, na niedzielny koncert przybyło bardzo dużo osób.
Całość Festiwalu prowadził, jego pomysłodawca i organizator – ks.proboszcz, kustosz pasierbieckiego sanktuarium, Bogdan Stelmach.
Wśród gości obecny był Wójt Gminy Limanowa Jan Skrzekut.
Poniżej muzyczne prezentacje laureatów pierwszych miejsc w poszczególnych kategoriach oraz tych drugich miejsc, które zajęły zespoły w Tymbarku.
SOLIŚCI W KATEGORI 3-5
DOROTA GENIEC/ BAŁAŻÓWKA
JULIA RYŚ / KISIELÓWKA
MICHAŁ FRYS/ JODŁOWNIK
SOLIŚCI 0-I AMATORZY
IGNACY FARON / ZAKOPANE
MARIA KUCHTA / MAKOWICA
SOLIŚCI 0-I PROFESJONALIŚCI
MATYLDA KAPITAN / TYMBARK
DUETY 0-I
LAURA PAPIEŻ , MAGDALENA TOKARCZYK – SP W TYMBARKU
ZESPOŁY WIĘKSZE 0-I
KOLĘDNICY ŚW SZCZEPANA TYMBARK (drugie miejsce) – Przedszkole Samorządowe
MAŁY TYMBARK – TYMBARK
SOLIŚCI AMATORZY KATEGORIA II-III
WIKTORIA NAWALANIEC / SIEKIERCZYNA
SOLIŚCI PROFESJONALIŚCI KATEGORIA II-III
ANNA ZIMNIEWSKA / LIMANOWA
DUETY II-III PROFESJONALIŚCI
NIKOLA WYROBA i NATALIA PAWLIKOWSKA / BAŃSKA NIŻNA
ZESPOŁY WIĘKSZE KATEGORIA II-III
TYMBARSCY KOLĘDNICY / SP TYMBARK (drugie miejsce)
MALI KOLĘDNICY Z SIEKIERCZYNY / SIEKIERCZYNA
SOLIŚCI IV-VI KATEGORIA AMATORÓW
PATRYCJA JAWORSKA / BYTOMSKO
SOLIŚCI PROFESJONALIŚCI, KATEGORIA IV-VI
KAROLINA JASIŃSKA / PASZYN (otrzymała nagrodę Wójta Gminy Limanowa)
ZESPOŁY MNIEJSZE KATEGORIA IV-VI (zespół z Kostrzy nie dojechał)
ZESPOŁY WIĘKSZE KATEGORIA IV-VI
MUSICAL FRIENDS / SŁOPNICE
SOLIŚCI PROFESJONALIŚCI KATEGORIA VII – VIII
JAKUB HYRC / SZCZAWA
DUETY VII-VIII PROFESJONALIŚCI
WERONIKA WIĘCEK , KLAUDIA FLOREK/ DUO NIVIS/SŁOPNICE
SOLIŚCI SZKOŁY ŚREDNIE AMATORZY
ANNA LEŚNIAK / PODŁOPIEŃ
SOLIŚCI SZKOŁY ŚREDNIE PROFESJONALIŚCI
EMILIA PIETRZAK / SŁOPNICE
MARTA KOŁODZIEJCZYK / SŁOPNICE, Otrzymała GRAND PRIX
DUETY SZKOŁY ŚREDNIE
SARA RYŁKO VANESSA/ RYŁKO SARA I VANESSA
ZESPOŁY MNIEJSZE SZKOŁY ŚREDNIE
TERCET SMV / LIMANOWA
ZESPOŁY WIĘKSZE KATEGORIA SZKOŁY ŚREDNIE
BOGU MIŁE / BAŃSKA NIŻNA
SOLIŚCI KATEGORIA DOROSŁYCH
MAGDALENA DUDEK / MAKOWICA
PATRYCJA KOTARBA – KOZAK / MŁODÓW
IWS
Gmina Tymbark – Rozpoczęcie Ferii 2023 – mecz hokejowy ICE BREAKERS Sosnowiec z TKH „Harnasie”
W meczu towarzyskim ICE BREAKERS z Sosnowca z TKH „Harnasie”, w drużynie gospodarzy wystąpili: Jurek Paweł, Krążałek Piotr, Dawid Kronerbergier, Wszołek Oskar, Moskal Mikołaj, Olejarz Tomasz, Moskal Jakub, Dudek Jakub, Liszka Jacek, Moskal Gabiel, Michalik Wojciech, Sipak Mirosław, Dobosz Tomasz i Filipiak Witold.
Mecz wygrali goście (zasłużenie), ale w dodatkowo przeprowadzonej rundzie rzutów karnych zwyciężyli gospodarze czyli Harnasie.
Po zakończonym meczu rozpoczęła się „lodowiskowa” dyskoteka.
IWS
Gmina Tymbark – Rozpoczęcie Ferii 2023 – prezentacja drużyn oraz oficjalne rozpoczęcie
Oficjalnego rozpoczęcia Ferii 2023 w Gminie Tymbark dokonała, w imieniu Wójta Gminy Tymbark, Przewodnicząca Rady Gminy Tymbark Pani Stanisława Urbańska. Prezes Tymbarskiego Klubu Hokejowego „Harnasie” Wojciech Kronerbergier – gospodarz dzisiejszego wydarzenia na tymbarskim lodowisku – wręczył Pani Przewodniczącej, z przeznaczeniem dla Wójta, koszulkę zawodnika drużyny hokejowej TKH Harnasie z napisem „WÓJT”.
IWS