Author: Irena Wilczek Sowa
Parafia Tymbark – zaproszenie Małżonków Jubilatów na uroczystą Mszę św.Jubileuszową
„Tymbarscy wójtowie” – artykuł Mariana Sopaty z 1990 roku
Tymbarski wójtowie
Nasz kraj ma dawne tradycje nazewnicze dla urzędów terytorialnych wywodzących się jeszcze z czasów staropolskich.
Najważniejszym urzędem ziemskim był wojewoda. Słowo to wywodzi się z połączenia rzeczownika pochodzenia czeskiego: „wój” z czasownikiem „wodzić”. Wojewoda od XI do XIII wieku był najwyższym urzędnikiem książęcym, a później królewskim sprawującym dowództwo nad wojskiem oraz funkcje sądownicze w zastępstwie panującego. Od XIV wieku do rozbiorów Polski był najwyższym w hierarchii urzędnikiem ziemskim i zasiadał w Senacie Rzeczypospolitej szlacheckiej.
Jeszcze starszym urzędem powstałym w okresie panowania Piastów był wójt. To słowo pochodzi od łacińskiego „vox” tj.głos, które poprzez niemieckie Vog/e/t przyszło do nas w okresie kolonizacji niemieckiej.
Wójt stał na czele kolonistów niemieckich, urządzał osadę i dalej nią kierował, przewodnicząc radzie miejskiej i sądowi ławniczemu.
Miał zatem obok władzy stanowisko majątkowe dorównujące polskiemu rycerstwu, razem z którym pełnił służbę wojenną.
Zadziwiające jest podobieństwo dziejów naszego miasta, zwłaszcza jego upadku do losów urzędu wójtowskiego – „Co od nas na Ruś przeszedł a z wysokiego urzędu miejskiego spadł do wsi” /A. Brückner, słownik etymologiczny języka polskiego/.
Pierwszym wójtem Tymbarku był Niemiec Kundo syn Alpodrika. To właśnie jemu król Kazimierz dał przywilej lokacyjny mocą którego 100 łanów frankońskich lasu nad rzeką Łososiną w celu założenia osady na prawie magdeburskim i za to zasiedlenie Kundowi i jego potomkom król nadał wójtowstwo i cztery łany wolne od ciężarów na rzecz skarbu państwa /Codex Diplomaticus Polonia s.234/
Ten ostatni sprzedał wójtostwo tymbarskie, z wsią Jasna, za 120 grzywien srebra konwentowi św. Augustyna przy kościele w Krakowie, a następnie Jakubowi Lubomirskiemu, ówczesnemu sędziemu miasta Krakowa / Fr.Leśniak – Zarys dziejów Tymbarku do roku 1918, s.13/.
Przed rokiem 1510 wójtostwo powróciło do Jordanów i utrzymało się w ich rękach do 1551 roku.
Następnym wójtem i starostą w jednej osobie został, dzięki przywilejowi Zygmunta Augusta, Mikołaj Lubomirski, który niechlubnie zapisał się jako warchoł i ciemiężca – Plebanowi zabrał m.in.rolę plebańską „pod dębami „, mieszkańców przedmieść w obecności komisarzy królewskich zmusił do odrabiania pańszczyzny, mimo, że chroniło ich prawo miejskie. Dopiero interwencja królewska ukróciła te praktyki.
W rękach Lubomirskich pozostał Tymbark do roku 1629, by następnie przejść do rąk Wyżyckich.
Później nastąpił upadek urzędu wójtowskiego i jego kompetencje przejął starosta.
Był to urząd kolegialny, niewiele wspólnego mający z tytulaturą austriacką, nawiązujący do czasów przedrozbiorowych. Wójtami w Tymbarku byli wtedy: Maciej Malarz, Marcin Kopiel, Andrzej Kapturkiewicz, Wojciech Kopiel, Sebastian Kapturkiewicz, Antoni Macko, Łukasz Twardowski, Antoni Zborowski.
W 1813 posiadłość Tymbarską przejął skarb państwa – weszła skład austriackich dóbr kameralnych. W czasach autonomii galicyjskiej uprawnienia wójta przejął burmistrz stający na czele magistratu. Podlegało mu dwóch radnych i pisarz.
Przed I wojną światową zaborca austriacki przemianował burmistrza na naczelnika.
Po odzyskaniu niepodległości przywrócono urząd wójta, który sprawowali: Tomasz Urbański, Józef Świerczyński, Jan Kubatek,
Antoni Kapturkiewicz, Marcin Steczowicz. W okresie okupacji niemieckiej tragicznie zginął, przypadkowo raniony w zamachu na Millera, wójt Władysław Kuc.
Po wojnie /do roku 1952/obok organów władzy państwowej, działał Urząd Gminy na czele którego stali: Marcin Steczowicz, Marcin Giza, Stanisław Duda.
O ile w pierwszych latach powojennych utrzymywano pozory niezależności gminy, w miarę utrwalania „Władzy ludu” system pokazywał swoje prawdziwe oblicze…
W latach pięćdziesiątych odłączono Słopnice a następnie rozbito naszą gminę na cztery samodzielne gromady – Tymbark z Zamieściem i Piekiełkiem, Podłopień, Rybie Nowe, Rupniów. Funkcję wójta przejął nominalnie przewodniczący G.R.N.
Powołano urząd naczelnika, który w większym stopniu był wykonawcą poleceń władzy państwowej niż prawdziwym reprezentantem interesów społeczności tymbarskiej.
27 maja 1990 roku odbyły się wybory do samorządu. Wybrani radni powołali 19.VI. Tadeusza Parchańskiego. W ten sposób nawiązano do tradycji sięgającej początków Tymbarku.
źródła zdjęć: Stanisława Pachowicza z portalu Polski Klub Ekologiczny Małopolska
Lech Nowak oraz Paweł Ptaszek z gminnego Informatora Samorządowego
Gmina Tymbark – informacja o kontroli przedsiębiorców w zakresie posiadania aktualnych umów na odbiór odpadów komunalnych
Urząd Gminy w Tymbarku informuje, iż przystępuje do obligatoryjnej kontroli przedsiębiorców w zakresie posiadania aktualnych umów na odbiór odpadów komunalnych z prowadzonych działalności.
Informujemy, iż zgodnie z ustawą z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz.U. z 2023 r., poz. 1469) art. 6 ust. 1 pkt 2 każdy podmiot prowadzący działalność gospodarczą zobowiązany jest podpisać indywidualną umowę na korzystanie z usług w zakresie odbierania odpadów komunalnych, z przedsiębiorcą wpisanym do rejestru działalności regulowanej na terenie Gminy Tymbark.
Do nieruchomości niezamieszkałych, na których powstają odpady komunalne zalicza się m.in.: szkoły, zakłady produkcyjne, usługowe, handlowe, warsztaty, sklepy oraz inne instytucje.
Niedopuszczalne jest mieszanie odpadów komunalnych z gospodarstwa domowego z odpadami powstającymi w wyniku prowadzonej działalności gospodarczej!
Każdy podmiot prowadzący działalność gospodarczą zobowiązany jest podpisać indywidualną umowę z przedsiębiorcą wpisanym do rejestru działalności regulowanej.
W sytuacji, gdy nieruchomość posiada dwie części, tj. przeznaczoną na cele mieszkaniowe oraz przeznaczoną na działalność gospodarczą, właściciele nieruchomości powinni:
- uiszczać w gminie opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi, za część dotyczącą nieruchomości zamieszkałej, zgodnie ze złożoną deklaracją,
- zawrzeć dodatkową umowę na odbiór odpadów komunalnych z podmiotem uprawnionym, na część nieruchomości niezamieszkałej, na której prowadzona jest działalność gospodarcza a w przypadku gdy część niezamieszkała jest wynajmowana, obowiązek zawarcia umowy na odbiór odpadów spoczywa na właścicielu lokalu, chyba że umowa najmu stanowi inaczej.
Przypominamy podmiotom prowadzącym działalność gospodarczą na terenie Gminy Tymbark, że jeżeli do tej pory nie zawarli takiej umowy, zobowiązani są niezwłocznie tego dokonać. Przedsiębiorcom nie posiadającym umowy na odbieranie odpadów komunalnych grozi kara grzywny.
grafika: UG Tymbark
Głosowanie na Nagrodę Publiczności 31 Ogólnopolskiego Przeglądu Książki Krajoznawczej i Turystycznej
Szanowni Państwo,
Trwa głosowanie na Nagrodę Publiczności 31 Ogólnopolskiego Przeglądu Książki Krajoznawczej i Turystycznej. Głosować można do 20 października br. do godz. 12.00. Z jednego adresu e-mail można oddać jeden głos na dowolnie wybraną publikację. Szczegółowe zasady głosowania są zamieszczone na stronie Przeglądu.
Nasza publikacja czyli Katalog 101 atrakcji turystycznych powiatu limanowskiego bierze udział w tym konkursie.
Zapraszamy do oddawania głosu!
Wystarczy kliknąć w link poniżej, wpisać swój adres email i potwierdzić link na swojej poczcie.
https://przegladksiazki.pttk.pl/publikacje-glosowanie…/…
Pozdrawiamy i prosimy o oddawanie głosów i udostępnianie tej informacji.
Lokalna Organizacja Turystyczna Powiatu Limanowskiego
Józefa Marka 9
34-600 Limanowa
tel. 18 333 78 97
e-mail: lotlimanowski@gmail.com
W rocznicę wyboru kardynała Karola Wojtyłę na papieża piosenka „Ojcze Święty,niepojęte”
Piosenka „Ojcze Święty, niepojęte”, napisana w 2003 roku z okazji 25-lecia pontyfikatu Jana Pawła II,
słowa: Agata Kęska, muzyka: Lucjan Bożek, śpiewa: Katarzyna Stawiarska
Informacja o zmarłych Parafianach (Parafia Tymbark)
Zmarła śp.Krystyna KUREK z Podłopienia(w 74 roku życia)
Uroczystości pogrzebowe odbędą się w środę (18.10.2023)– Msza święta o godz. 15.00
Wieczne odpoczywanie racz Jej dać Panie!
„Jan Paweł II Papież” – wiersz Wacława Dudzika
„Jan Paweł II Papież” – wiersz Wacława Dudzika z 2014 roku (na dwa miesiące przed beatyfikacją św.Jana Pawła II) w 45.rocznicę wyboru kardynała Karola Wojtyły na papieża.
O świętości nas uczyłeś.
A mocą Ducha Świętego,
Nosisz miano szczęśliwego.
Opiekunką Twoją była.
W każdym dniu i każdej dobie,
Wspierała Ciebie w potrzebie.
Przez cierpienie oraz rany.
I przez krzyże życia swego,
Masz znamię sprawiedliwego.
Spośród polskich serc wyjętych.
Miłowałeś Boga w chwale,
Myśląc o Ojczyźnie stale!
Za wskazówki, nauczanie.
Uświęciłeś duszę, ciało,
Aby żywot wieczny miało.
Wspieraj ludzi na tej ziemi.
Także wstawiaj się za nami,
Za wiernymi Polakami.
Kto prosi wsparcia Twojego.
A Duch Święty niech wspomoże,
Od złego uchroń nas Boże.
Drogi wybieramy sami.
Wybrali Cię na Papieża,
Polski naród Cię odwiedza.
Nie potrzeba Ci korony.
Cześć i pamięć się należy,
Twoje ciało w Rzymie leży.
W jej opiekę świat powierzył.
A przez Boże Miłosierdzie,
Zapanuje pokój wszędzie.
Gminne turnieje koszykówki 3×3
W poniedziałek, 16 października 2023 roku, w hali sportowej w Tymbarku doszło do kolejnych sportowych konfrontacji na poziomie szkół podstawowych. Tym razem tematem dnia były turnieje koszykówki 3×3 dla chłopców i dziewcząt w rocznikach 2009-2010 oraz w rocznikach 2011 i młodszych. Były to równocześnie eliminacje gminne do powiatowych Igrzysk Dzieci oraz Igrzysk Młodzieży Szkolnej. Uczniowie i uczennice wszystkich szkół podstawowych Gminy Tymbark mieli okazję, na tymbarskim parkiecie, skonfrontować swoje koszykarskie umiejętności.
OSIĄGNIĘTO WYNIKI:
Rocznik 2011 i młodsi
Dziewczęta
I mc – Szkoła Podstawowa w Piekiełku – opiekun Franciszek Zoń
Zuzanna Kita, Zuzanna Pach, Anna Kaim, Beata Sikoń.
II mc – Szkoła Podstawowa w Tymbarku – opiekun Barbara Janczy.
Julia Kulig, Zuzanna Żmuda, Zuzanna Tajduś, Marlena Łękawa.
III mc – Szkoła Podstawowa w Podłopieniu – opiekun Jola Berdychowska
Natalia Michałka, Kinga Suder, Natalia Krzyściak, Liliana Jamróz.
Najlepsza Strzelczyni: Zuzanna Pach – Piekiełko
Chłopcy
I mc – Szkoła Podstawowa w Podłopieniu – opiekun Jola Berdychowska.
Antoni Krzyściak, Jakub Jamróz, Paweł Michałka.
II mc – Szkoła Podstawowa w Tymbarku – opiekun Barbara Janczy.
Maciej Duda, Krzysztof Kurek, Bartłomiej Miśkowiec, Adrian Sędzik.
III mc – Szkoła Podstawowa w Piekiełku – opiekun Franciszek Zoń
Wojciech Szewczyk, Klaudiusz Kasiński, Krzysztof Kapitan, Adam Golonka.
Najlepszy Strzelec: Jakub Jamróz – Podłopień
Rocznik 2009-2010
Dziewczęta
I mc – Szkoła Podstawowa w Piekiełku – opiekun Franciszek Zoń
Natalia Guzik, Karolina Marek, Oliwia Pach, Hannah Petrus.
II mc – Szkoła Podstawowa w Tymbarku – opiekun Barbara Janczy
Zuzanna Piwowarczyk, Julia Jarosz, Alicja Duda, Marlena Antkiewicz.
III mc – Szkoła Podstawowa w Podłopieniu – opiekun Renata Kałużna Boczoń
Dorota Michałka, Klaudia Zborowska, Gabriela Sara.
Najlepsza Strzelczyni: Alicja Duda – Tymbark
Chłopcy
I mc – Szkoła Podstawowa w Piekiełku – opiekun Franciszek Zoń
Patryk Budacz, Mikołaj Peterszajn, Jakub Juszczak, Kacper Drożdż.
II mc – Szkoła Podstawowa w Podłopieniu – opiekun Renata Kałużna Boczoń.
Mariusz Michałka, Tomasz Duda, Szymon Dudziak, Franciszek Duda.
Najlepszy Strzelec: Kacper Drożdż – Piekiełko
Zawody prowadził i sędziował: Krzysztof Wiśniowski
Uczestnicy zaprezentowali wysoki poziom koszykarskiego wyszkolenia, zarówno pod względem technicznym i taktycznym, ale też i pod względem kondycyjnym. Wygrali najlepsi i to oni będą reprezentować Gminę Tymbark na zawodach powiatowych.
Turniej odbył się pod patronatem Wójta Gminy Tymbark dr Pawła Ptaszka, a przeprowadzony został przez Uczniowski Klub Sportowy „Olimpijczyk” przy Szkole Podstawowej w Tymbarku.
Krzysztof Wiśniowski
zdjęcia: Organizatorzy