Odeszli z naszej wspólnoty parafialnej (Parafia Tymbark)

Od 2 listopada 2020 roku zmarli:

śp.  Maria ŚMIESZEK z Tymbarku  (lat 85)

śp.  Józef  WAŃCZYK  (lat 83) z Tymbarku

śp. Helena PACH  (lat 90) z Tymbarku

śp. Anna DUDZIK  (lat 90) z Zamieścia

śp. Anna MRÓZEK  (lat 86) z Tymbarku (“za torem”)

śp. Maria FLOREK  (lat 86) z Podłopienia

śp. Mieczysław KORDECZKA  (lat 81) z Tymbarku

śp. Stanisław RYBKA  (lat 69) z Zamieścia

 śp. Maria KUC  (lat 96) z Podłopienia

śp. Kazimierz ZBOROWSKI  (lat 75) z Tymbarku

śp. Irena LASEK  (lat 90) z Tymbarku

 śp. Maria ATŁAS  (lat 76) z Tymbarku Pasterników

śp. Krystyna PASYK (lat 76) z Zamieścia

śp. Bogumił BUBULA  (lat 43) z Tymbarku – Zawodzia

śp. Czesław MURZYN  (lat 73) z Tymbarku 

śp. Kazimierz MROCZEK  (lat 93) z Tymbarku 

śp. Marian KITA  (lat 66) z Tymbarku 

śp. Józef  CZYRNEK (lat 92) z Podłopienia

 śp. Jan BIEDROŃ (lat 60) z Podłopienia- Podlasu

 śp. Barbara  SROMEK (lat 62) z Tymbarku

śp. Bronisław SĘDZIK (lat 84) z Tymbarku – Góry

 śp. Elżbieta FILIPIAK  (lat 78) z Tymbarku

śp. Władysław SMAGA (lat 80) z Tymbarku

śp. Michał SMAGA (lat 92) z Tymbarku – Podlas

śp. Stanisława KORDECZKA  (lat 91) z Tymbarku

śp. Stefan WIEWIÓRSKI (lat 78) z Zamieścia – Góry Rysie

śp. Anna  KAPTURKIEWICZ  (lat 78) z Tymbarku, os.Podwisiołki

śp. Genowefa  DUCHNIK  (lat 97) z Piekiełka

śp. Kazimierz BEDNARSKI (lat 64) z Tymbarku

śp. Janusz MADOŃ (lat 49) z Zamieścia

śp. Jarosław SMOROŃSKI (lat 47) 

śp. Zofia URBAŃSKA z Tymbarku (lat 83),

śp. Urszula GIZA z Tymbarku (lat 19)

śp. Ignacy CYGAL  z Tymbarku (lat 65) 

śp. Kazimierz  KAPTURKIEWICZ   z Tymbarku (lat 85) 

śp. Irena BINDA z Piekiełka (lat 87)

śp. Tadeusz SOWA  z Zamieścia (lat 66) 

śp. Anna SOPATA z Tymbarku  (lat 62)

śp. Bartłomiej ŁĄCKI z Podłopienia (lat 18) 

śp. Barbara SĘDZIK – JANIK  z Tymbarku  (lat 47)

 śp. Antonina NIEZABITOWSKA  z Tymbarku  (lat 91)

śp. Janina PALKA  z Piekiełka  (lat 75 )

śp. Barbara PAŁKA z Podłopienia  (lat 69)

śp. Edward KAIM z Węglarki (lat 83).

 

Zmarli księża – wypominki podczas różańca na cmentarzu

Do modlitwy różańcowej odmawianej 1 listopada na tymbarskim cmentarzu ksiądz proboszcz dołączył wypominki za zmarłych księży, którzy pracowali w Parafii Tymbark oraz tych co z niej pochodzili.

Byli to: 

Proboszczowie:

  1. Andrzej Danek (1831);
  2. Michał Potaczewski(1856);
  3. Jan Szczurek (1889);
  4. Szymon Kumorek(1916);
  5. Józef Szewczyk(1935);
  6. Andrzej Bogacz(1952);
  7. Józef Głodzik(1953);
  8. Teofil Świętek (1987);

Wikariusze:

  1. Eugeniusz Piech
  2. Franciszek Gąsiorek
  3. Tadeusz Kwaśniewski 
  4. Franciszek Korta
  5. Kazimierz Macheta
  6. Feliks Górka
  7. Tadeusz Barnowski
  8. Antoni Piś
  9. Krzysztof Chaim

Rodacy:

  • Ks. Edward Kuc
  • Ks. Józef Kapturkiewicz
  • Ks. Wincenty Kapturkiewicz
  • Ks. Władysław Pachowicz
  • Ks. Kazimierz Filipiak
  • ks.Bernard Czyrnek OP 
  • ks.Józef Ryś
  • Ks. Michał Kuc 
  • Ks. Jerzy Bubula 
  • ks.Janusz Kęska 
  • ks.Stefan Staniec 
  • ks.Jan Surdziel
  • ks.Jan Kurek
  • ks.Stanisław Smaga
  • ks,Andrzej Kurek
  • ks.Michał Kapturkiewicz 
  • ks.Stanisław Pasyk 
  • ks.Józef Atłas
  • ks.Władysław Smoter 
  • ks.Stefan Smoter.

Uroczystość Wszystkich Świętych w Parafii Tymbark – Msza św. na parafialnym cmentarzu

W uroczystość Wszystkich Świętych,  w godzinach popołudniowych, w Tymbarku na parafialnym cmentarzu  sprawowana jest Msza św.  (z wyj ubiegłego roku, kiedy był zakaz wchodzenia na cmentarze). 

Dzisiejszej Eucharystii przewodniczył ksiądz proboszcz dr Jan Banach, W koncelebrze byli księża z Podłopienia, ks.proboszcz Wiesław Orwat, ksiądz kanonik Franciszek Malarz. Mszę św.sprawowali również ksiądz prałat dr Tomasz Atłas (obecnie pracujący w Watykanie) , księża marianie ks.Bogusław Binda oraz ks.Ignacy Urbański oraz księża wikariusze: ks. Rafał Stós (który wygłosił kazanie), ks. Szczepan oraz ks. Sylwester.  Przy ołtarzu służył diakon Marcin Natonek. 

Po Mszy św. został odmówiony różaniec, podczas procesji  alejkami cmentarza,  w intencji zmarłych,

IWS

IWS 

Święto Wszystkich Świętych – naszych Patronów i wszystkich innych świętych

Patronowie

Od dzieciństwa do starości,
Żyjmy wiarą w świadomości.
Z nadzieją oraz w miłości,
Idąc drogą do świętości.

Wierząc w Świętych Obcowanie,
Razem z nimi przebywanie.
Którzy nas tu wspomagają,
I za nami się wstawiają.

Nasze prośby i błaganie,
Od złego zachowaj Panie.
Błogosław nam tu na ziemi,
A po śmierci szczęśliwymi.

Wszyscy nasi Patronowie,
Oraz w niebie Aniołowie.
Boga w Trójcy uwielbiają,
Razem z Stwórcą przebywają.

Oni drogę też wskazują,
Dla tych, co ich naśladują.
A w potrzebie przyzywamy,
O nich także pamiętamy.

A kiedy żywot skończymy,
Do ich grona przyłączymy.
Tak się dzieje nieskończenie,
Poprzez każde pokolenie.

Wacław Dudzik,  2015

Dzisiaj jest też święto mojej Patronki, tj. św.Ireny Portugalskiej

święta Irena Portuglska

Irena Portugalska. Wspominana jest ona w dniu 20 października i jako lokalna święta czczona w dawnym rzymskim mieście Scallabis Castrum, które od niej przybrało później nazwę Santarém (Sancta Irena, Irenopolis). Według bardzo późnej legendy (XV w.) miała być mniszką o niezwykłej urodzie, zamieszkałą w miejscu sławnych dziś objawień fatimskich. Podobno odrzuciła propozycję wyjścia za mąż, i oburzony kandydat do jej ręki kazał ją ściąć. Ciało wrzucone do Nabanis, dopływu Tagu, miało dopłynąć do Scallabis i tam aniołowie pochowali je na dnie rzeki. Obecnie przyjmuje się, że kult świętej powstał w związku ze zbudowaniem bazyliki pod wezwaniem Ireny Sołuńskiej (z Tesaloniki), legenda zaś jest zjawiskiem późnym i wtórnym.

Interesujące odkrycie na cmentarzu parafialnym w Tymbarku (przypomnienie artykułu z maja br.)

Podczas prac inwentaryzacyjnych na Starym Cmentarzu Parafialnym w Łososinie Górnej, natrafiono na nagrobek wykonany przez wybitnego krakowskiego kamieniarza i rzeźbiarza Fabiana Hochstima (1825-1906). Odkrycie w dolinie Łososiny pracy tego znamienitego rzemieślnika, zainspirowało autora niemniejszego szkicu do poszukiwań jego dzieł na okolicznych cmentarzy. I tak trafił on do Tymbarku, gdzie do dziś można jeszcze odnaleźć kilka starych zabytkowych kamiennych nagrobków. Szczegółowa inwentaryzacja wszystkich zachowanych pomników nie doprowadziła jednak do odnalezienia żadnego dzieła sygnowanego jego nazwiskiem. Wydawałoby się zatem, że wyprawa, jakkolwiek bardzo inspirująca, zakończyła się niepowodzeniem. Nic bardziej mylnego. Otóż, ku ogromnemu zaskoczeniu okazało się bowiem, iż tymbarska nekropolia skrywa inną równie interesującą historię, tudzież dzieło nie mniej utalentowanego krakowskiego kamieniarza. I tak oto odnaleziono pracę Edwarda Stehlika (1825-1888), właściciela zakładu kamieniarskiego, który uczestniczył we wszystkich ważniejszych pracach kamieniarskich i dekoracyjnych w Krakowie. Szerzej na temat tej postaci napiszemy w dalszej części niniejszego szkicu.

Praca tego wybitnego krakowskiego rzeźbiarza znajduje się na mogile ks. Antoniego Tomasza Kapturkiewicza jak się wydaje zapomnianego dziś duszpasterza. Urodził się 1 grudnia 1844 r. w Tymbarku w rodzinie mieszczańskiej Wojciecha i Magdaleny z d. Kapturkiewicz. Naukę w podstawowym zakresie pobierał w rodzinnym domu, po czym dalej kształcił się w C. K. Wyższym Gimnazjum w Nowym Sączu. Ukończył je pozytywnie zdanym egzaminem maturalnym. 

W 1869 r., rozpoczął studia teologiczne w Seminarium Duchownym w Tarnowie i tutaj po czterech latach nauki 13 lipca 1872 r. przyjął święcenia kapłańskie z rąk bpa. Józefa Alojzego Pukańskiego (1798-1885). Jego pierwszą placówką duszpasterską, którą objął jako neoprezbiter 13 lipca 1872 r. był wikariat w parafii pw. Narodzenia św. Jana Chrzciciela w Ślemieniu. W trakcie pobytu w Ślemieniu podjął i ukończył w 1875 r. studium diecezjalne na kierunku biblistyka. Po trzech latach pracy został w 1876 r. skierowany na kolejną placówkę duszpasterską, tym razem do parafii pw. Świętego Michała Archanioła w Mszanie Dolnej. Obok funkcji wikarego pozostawał również nauczycielem w szkole parafialnej, otrzymując z tego tytułu wynagrodzenie.

Pod koniec 1878 r. został powołany na administratora parafii pw. św. Andrzeja Apostoła w Słopnicach. Ostatnią placówką na której pracował od 22 września 1879 r. była parafia pw. św. Jadwigi w Dębicy. Po niespełna trzech latach pobytu ok. 1882 r. z powodów zdrowotnych wyjechał do domu rodzinnego w Tymbarku. Tutaj niestety w wieku 37 lat zmarł 14 lipca 1881 r. Ciało ks. Kapturkiewicza po uroczystej mszy świętej zostało odprowadzone na miejsce wiecznego spoczynku i złożone w ziemnej mogile na miejscowym cmentarzu parafialnym. Na jego grobie staraniem rodziny i krewnych wzniesiono kamienny pomnik z marmurową tablicą. Po 140-stu latach, nie bez trudu, udało się odczytać jej treść:

ks. ANTONI KAPTURKIEWICZ

UR: 1844 R.

KAPŁAN GORLIWY

A Z CZYSTEGO I NIEWINNEGO

ŻYCIA

ZASNĄŁ W PANU PO 9 LETNIEJ

NIEZMORDOWANEJ PRACY

WE WINNICY PAŃSKIEJ

D: 18 LIPCA 1881

NA ŁONIE SWEJ MATKI

W TYMBARKU

SPOKÓJ JEGO DUSZY

 

Wykonania pomnika na grobie ks. Antoniego Kapturkiewcza rodzina zleciła Edwardowi Stehlikowi, jednemu z najznamienitszych rzeźbiarzy i kamieniarzy krakowskich. Warto w tym miejscu przybliżyć mieszkańcom Tymbarku tę postać.

Edward Stehlik urodził 4 lutego 1825 r. w Krakowie. Był synem Józefa, krakowskiego kupca, i Teresy z Kremerów. Pochodził z mieszkającej w Czechach niemieckiej rodziny Stehlik von Treistet Czenckow, nobilitowanej przez cesarza Rudolfa II na przełomie XVI i XVII wieku, w XVIII wieku osiadłej w Olkuszu. Studiował w krakowskiej Szkole Malarstwa i Rzeźby Instytutu Technicznego w Krakowie u Karola Ceptowskiego. Następnie wiele podróżował. Pomimo rozległej praktyki zagranicznej, nie odbył jednak obowiązkowej  rocznej praktyki u mistrza kamieniarskiego w Krakowie i dlatego nie mógł zostać przyjęty do cechu.  Paradoksalnie nie mógł takowej odbyć, gdyż w roku jego powrotu do Krakowa tj. w 1848 r. nie było w nim ani jednego mistrza kamieniarskiego.  Cech murarzy i kamieniarzy mimo kar i nacisków miasta nie zgodził się na jego przyjęcie. Sehlik postanowił zatem odwołać się do Lwowa do Namiestnika hr. Agenora Gołuchowskiego. Cech przegrał i ostatecznie mógł on otworzyć swój warsztat kamieniarski.

Edward Stehlik pracował między innymi przy restauracji kościoła Św. Katarzyny (1852 – 1864) oraz Sukiennic (odkuł tu kapitele roślinne); zrealizował neogotyckie ołtarze w kościele Dominikanów i w kościele Franciszkanów (1861) oraz obramienie tablicy upamiętniającej oswobodzenie Wiednia na zachodniej ścianie kościoła Mariackiego (model Pius Weloński).  W kościele św. Anny, w nawie zachodniej, znajduje się odkute przez niego w kamieniu epitafium Juliusza Słowackiego, ufundowane przez jego matkę Salomeę Bécu. Wykonał kilkaset pomników nagrobnych o zróżnicowanej formie na Cmentarzu Rakowickim (okazałe kaplice grobowe, nagrobki w formie poziomych lub pochylonych płyt na wolutach, krzyże, obeliski, sarkofagi, kompozycje architektoniczno-rzeźbiarskie o rozbudowanej ikonografii). Do odkuwania trudniejszych rzeźb zatrudniał najlepszych rzeźbiarzy krakowskich (A. Kurzawa. M. Korpal

 Pracował na zamówienia zamożnych rodzin krakowskich (mieszczanie, ziemiaństwo, arystokracja). Tworzył w stylu neogotyckim, neoromantycznym, klasycystycznym, realistycznym. Opracował wzornik pomników nagrobnych i epitafiów, jego dziełem są między innymi neoromantyczna kaplica grobowa Lasockich, neogotyckie kaplice Heraszczenewskich (z neogotyckim drewnianym ołtarzem) i Jurjewiczów, eklektyczne kaplice rodzin Delaveaux i Rzewuskich, a także nagrobek S. Płońskiego nawiązujący formą do latarni zmarłych (1876). Na zamówienie społeczne wykonał grobowce weteranów powstań listopadowego i styczniowego. Zmarł 21 września 1888 r. w Krakowie i został pochowany na Cmentarzu Rakowickim, jego epitafium, ufundowane przez żonę, znajduje się w kościele Św. Anny.

Odnalezienie na tymbarskiej nekropoli pracy Edwarda Stehlika oraz Fabiana Hochstima w Łososinie Górnej utwierdza autora w przekonaniu, że zamożniejsi mieszkańcy regionu korzystali z usług krakowskich pracowni kamieniarskich częściej niż się dotychczas wydawało. Wydaje się, że są to jedyne ich dzieła, jakie podczas dalszych poszukiwań być może uda się jeszcze odnaleźć. Póki co warto jednak pochylić i objąć ochroną zarówno pomnik sygnowany nazwiskiem Edwarda Stehlika, jak również inne równie ciekawe kamienne nagrobki z XIX i początku XX w. znajdujące się na cmentarzu parafialnym w Tymbarku. A jest ich naprawdę jeszcze wiele i wymagają szybkiej interwencji konserwatorskiej, jak choćby neogotycki nagrobek małżonków Michała (1831-1898) i Katarzyny Bubuli (1831-1897) oraz ich córki Marii (zm. 1898); pomnik na mogile ks. Jana Szczurka (1823-1889) proboszcza parafii w Tymbarku, czy nagrobek na grobie kolejnego proboszcza i dziekana tymbarskiego Szymona Kumorka (1854-1916) oraz Marcina Wikary (1828-1894) i wiele innych. Za każdym tym dziełem kryje się bowiem historią życia ludzkiego, ale także społeczności parafialnej czy miejscowości, w której dane im było mieszkać i pracować. Jest to także nasze wspólne dziedzictwo i warto o nie już dziś zadbać, aby kolejne pokolenia mogły się z nimi zapoznać.

Robert Kowalski,

Łososina Górna 12.05.2021

1. Nagrobek ks. Antoniego Tomasza Kapturkiewicza (1844-1881)na cmentarzu w Tymbarku.

2. Antoni Tomasza Kapturkiewicza od 1869 r. studiował w Seminarium Duchownym w Tarnowie.

3. Jako neoprezbiter w dniu 13 lipca 1872 r. objął wikariat w parafii pw. Narodzenia św. Jana Chrzciciela w Ślemieniu.

4. Tablica na pomniku śp. ks. Antoniego Tomasza Kapturkiewicza.

5. Nagrobek sygnowany: „E. Stehlik w Krakowie”

6. Oprawa kamienna tablicy Piusa Welońskiego autorstwa Edwarda Stehlika

7. Pomnik-obelisk Floriana Straszewskiego wykonany przez Edwarda Stehlika odsłonięty na krakowskich Plantach w 1874

8. Epitafium Edwarda Stehlika i jego dzieci Heleny i Edwarda

9. Pomnik ks. Jana Szczurka (1823-1889), proboszcza parafii w Tymbarku

10. Nagrobek na grobie Szymona Kumorka (1854-1916), proboszcza i dziekana tymbarskiego

11. Pomnik na mogile Marcina Wikary (1828-1894)