Grota Najświętszej Maryi w Porąbce Uszewskiej powstała dzięki księdzu Janowi Palce z Podłopienia

11 lutego Kościół powszechny obchodzi liturgiczne wspomnienie Najświętszej Maryi Panny z Lourdes oraz ustanowiony przez św. Jana Pawła II w roku 1992 Światowy Dzień Chorego. 

Maryja objawiła się ubogiej pasterce Bernardecie Soubirous w roku 1858 w Lourdes, we Francji, przy grocie masabielskiej, w cztery lata po ogłoszeniu przez papieża Piusa IX dogmatu o Niepokalanym Poczęciu. Podczas osiemnastu zjawień (w okresie 11 lutego – 16 lipca 1858) Maryja wzywała do modlitwy i pokuty. Nakazała, aby na miejscu objawień wybudowano kościół.

Lourdes stało się miejscem promieniującym na cały świat duchem miłości, zwłaszcza względem chorych i ubogich. Wierni wypraszają tam liczne łaski dzięki wstawiennictwu Matki Najświętszej.

Miejsce to ok.1900 roku zainspirowało księdza Jana Palkę – rodaka z Podłopienia. Był inicjatorem i budowniczym groty wybudowanej w Porąbce Uszewskiej, na wzór Groty w Lourdes. Urzeczony pięknem Maryjnego kultu, atmosferą w sanktuarium, postanowił przenieść chociaż w części tę atmosferę na ziemię polską, do swojej parafii Porąbki Uszewskiej. Napisał o tym m.in. ks.Piotr Gajda w opracowaniu „Porąbka Uszewska MATKA BOSKA Z LOURDES”, które znajduje się w pracy zbiorowej „Sanktuaria Diecezji Tarnowskiej” wydanej w 1983 roku.

Poniżej fragmenty opracowania.

W latach 1898-1903 wikariuszem w Porąbce Uszewskiej był ks. Jan Palka. Urodził się w wiosce Podłopień, par. Tymbark, 7 07 1870 r. Na kapłana został wyświęcony w Tarnowie w 1894 r. Ostatnie lata życia (1924–1938) przeżył w Porąbce Uszewskiej na stanowisku proboszcza. Odznaczał się m. in. gorącym nabożeństwem do Matki Bożej oraz niezwykłą wytrwałością w dążeniu do raz wytkniętego celu. Chyba te dwie cechy charakteru sprawiły, że w Porąbce powstało sanktuarium Matki Bożej. Ok. 1900 r. ks. Jan Palka był z pielgrzymką w Lourdes. Jako wielki czciciel NMP postanowił podobną grotę jak w Lourdes zbudować w Porąbce Uszewskiej. W tym celu przywiózł ze sobą dość duży model gipsowy Groty z Lourdes oraz wodę z cudownego źródła. Według tego modelu zbudowano grotę w Porąbce.

Z ustanego przekazu porębskich parafian wynika, że ks. Palka po powrocie z pielgrzymki zabrał się z zapałem do urzeczywistniania swoich planów, i że „ludność miejscowa bardzo chętnie przystąpiła do budowy” . Budynek groty został usytuowany z północnej strony dawnego kościoła. Za materiał budowlany posłużył miejscowy kamień, piaskowiec…. Zbudowano też studnię, do której ks.Jan Palka nalał wodę przywiezioną z Lourdes. Nieregularny szczytowy obrys groty wieńczy duży kamienny krzyż, po prawej stronie, symetrycznie niejako do tego krzyża, w głębokiej wnęce została umieszczona figura Niepokalanej, wyrzeźbiona z kamienia, o wymiarach więcej niż naturalnych. Wykonana prawdopodobnie ok. 1900 r. przez nie ustalonego dotąd autora. Figura ta, będąca wiernym naśladownictwem statuy Niepokalanej z Lourdes, jest pomalowana farbą olejną. Matka Boża przepasana szarfą i Różańcem, ma ręce złożone do modlitwy, wzrok wzniesiony ku górze, u Jej stóp są dwie róże, a nad głową w aureoli widnieje napis: Ja jestem Niepokalane Poczęcie. Budowa trwała ok.4 lata.  Dnia 8 grudnia 1904 roku, w 50 rocznicę ogłoszenia dogmatu o Niepokalanym Poczęciu NMP,  została grota poświęcona przez ks. infułata Józefa Bąbę z Tarnowa, przy ogromnym udziale ludności miejscowej i okolicznych parafian. Kuria Biskupia udzieliła zezwolenia na celebrowanie w Grocie Mszy św.  Ks. Palka doprowadził dzieło budowy do końca, nie będąc już wikariuszem w Porąbce od 1 03 1903 r. Ogrodzenia i upiększenia placu przed Grotą dokonał ks. Palka w okresie pełnienia w Porąbce obowiązków proboszcza w latach 1924 – 1938. Ks. Palka, budując grotę w Porąbce, chyba świadomie nawiązał do dawnej tradycji tutejszej parafii, a była to tradycja maryjna; w starym kościele parafialnym wielka czcią cieszył się obraz Matki Bożej Pocieszenia. Kult ten jednak zaczął słabnąć i patronką parafii stała się Niepokalanie Poczęta. 

Po poświęceniu groty, nabożeństwo do Niepokalanej ożywiło się jeszcze bardziej. Wierni przeżywali to indywidualnie, z rodzinami i w grupach, w różnych porach roku, a najwięcej w okazji odpustu parafialnego na Matkę Bożą Różańcową w I niedzielę października…. Miejsce to nastrajało bowiem do modlitwy. W 1905 roku została założona księga łask. Do kwietnia 1978 roku zapisano w niej 129 łask. …

Stan obecny groty.

Grota w niezmienionym wyglądzie przetrwała do dnia dzisiejszego. W 2004 roku, w setną rocznicę jej istnienia, Kuria biskupia diecezji tarnowskiej wydała dekret, nadający jej tytuł Sanktuarium. Podczas jubileuszowej uroczystości odsłonięto popiersie ks. Jana Palki.

O historii Parafii Uszewskiej napisał też zmarły w styczniu tego roku ks.dr Andrzej Jedynak urodzony i wychowany w Porąbce Uszewskiej, wikariusz Parafii Tymbark w latach  1976 – 1979 . Ksiądz dr Andrzej Jedynak został pochowany 15 stycznia 22 na tamtejszym cmentarzu parafialnym.

IWS

IWS

Ewa Hojnor, Irena Wilczek-Sowa oraz Zenon Duchnik przed grotą po uroczystościach pogrzebowych ks. dra Andrzeja Jedynaka (15.01.22)