Zebranie sprawozdawcze OSP w Zawadce
W jednostce OSP Zawadka, odbyło się zebranie sprawozdawcze druhów strażaków. W trakcie zebrania dokonano oceny pracy zarządu, udzielono jednogłośnego absolutorium dla zarządu oraz przyjęto plan pracy w roku bieżącym.
W zebraniu uczestniczyli: st. bryg. Tomasz Pawlik Komendant Powiatowy Państwowej Straży Pożarnej w Limanowej, druhowie Grzegorz Janczy, prezes Zarządu Oddziału Powiatowego ZOSP RP w Limanowej, Stanisław Przybylski prezes Zarządu Oddziału Gminnego ZOSP RP w Tymbarku, Zbigniew Kaptur, komendant gminny strażaków oraz gospodarz Gminy Tymbark Paweł Ptaszek.
W ubiegłym roku druhowie uczestniczyli w 8 akcjach ratowniczo – gaśniczych, szkoleniach i ćwiczeniach. Dla prężnie działającej Młodzieżowej Drużyny Pożarniczej zorganizowano 17 zajęć szkoleniowych. Druhowie pomagali w organizacji gminnych imprez kulturalnych, sportowych, patriotycznych i religijnych oraz uczestniczyli w przedsięwzięciach organizowanych przez zarząd powiatowy Związku.
W przyjętym planie działalności jednostki w roku 2024 znalazły się między innymi następujące zadania: zakup sprzętu i umundurowania, podnoszenie stopnia wyszkolenia strażaków oraz dalszy rozwój MDP.
Wszystkim naszym druhnom i druhom strażakom za trud i poświęcenie dla innych, często z narażeniem własnego życia i zdrowia, trudną służbę i profesjonalizm w działaniach ratowniczych, składam serdeczne podziękowanie podkreśla wójt Paweł Ptaszek.
Robert Nowak
zdjęcie: Organizatorzy
Kaplica w Piekiełku – szopka bożonarodzeniowa
zdjęcia: IWS
Piekiełko – Charytatywny Koncert Kolęd i Pastorałek Zespołu ZASADNIOKI
Jest to już tradycją, że na styczeń druhowie OSP Piekiełko organizują koncert charytatywny, aby w ten sposób nieść pomoc dla młodej, chorej, mieszkanki Piekiełka Darii Wolsztyn, której od wielu już lat przechodzi skomplikowane i kosztowne leczenie.
W tym roku zaproszenie do kolędowania w Piekiełku przyjął Zespół Regionalny ZASADNIOKI. Zespół, prowadzony przez Panią Bożenę Gierczyk, obchodzi w tym roku 20-lecie swojej działalności. Zespół działa przy Szkole Podstawowej w Zasadnem, gmina Kamienica. Prezentuje on folklor Górali Sądeckich z subregionu łącko-kamienickiego.
Na salę gimnastyczną Niepublicznej Szkoły Podstawowej w Piekiełku przybyli mieszkańcy Piekiełka i okolic, sołtys(i radna) wsi Piekiełko Zofia Jeż, wójt dr Paweł Ptaszek oraz gospodarze miejsca czyli dyrektor szkoły Pani Agnieszka Stokłosa – Surdziel oraz prezes stowarzyszenia prowadzącego szkołę Pan Rafał Pławecki.
Gościem koncertu był Pani Lidia, Mama Darii, która złożyła serdeczne podziękowania, w imieniu własnym i Darii, wszystkich tym co się przyczynili do zorganizowania koncertu: druhom OSP Piekiełko, Zespołowi na ręce Pani Bożeny Gierczyk, dyrekcji szkoły, prezesowi Stowarzyszenia, Pani sołtys, Panu Wójtowi, przybyłym mieszkańcom Piekiełka i okolic. Pani Lidia podziękowała za przybycie, ale też za wszelkie okazywane wsparcie, prosząc jednocześnie o modlitwę.
Koncert prowadził Stanisław Przybylski.
Na zakończenie została wspólnie odśpiewana Barka.
Organizatorami koncertu byli druhowie OSP Piekiełko z naczelnikiem Andrzejem Czernkiem na czele, jak zawsze przy współudziale małżonek.
Kaplica w Piekiełku – Eucharystia o godz.9.30 z udziałem Zespołu Regionalnego Zasadnioki
W drugą niedzielę zwykłą Eucharystię w kaplicy w Piekiełku sprawował ks.Szczepan Depowski. Kazanie wygłosił ks.prałat Tomasz Atłas. Przy organach Barbara Opat. Oprawę muzyczną wzbogacił Zespół Regionalny Zasadnioki.
Tymbark – staranowany przystanek przy ul.Armii Krajowej
sobota, po godz.21-szej
zdjęcia nadesłane przez Czytelnika
„Kazanie na górze” – fresk na sklepieniu kościoła parafialnego w Tymbarku
Kaplica na górze Paproć w spokojny zimowy wieczór
Święta godowe – zwyczaje
Na rogu stołu kładziono chleb własnego wypieku. Wieczerzę rozpoczynano wspólną modlitwą. Następnie wszyscy zasiadali według starszeństwa.
Centralną postacią był zawsze ojciec-gospodarz, który rozdawał opłatki. Opłatek pozostawiano również przy pustym miejscu, które symbolizowało zmarłą osobę z tej rodziny. W czasie łamania się opłatkiem składano sobie życzenia. Wieczerza „wilijna” była postna (nie używano nawet nabiału). Posiłek zaczynał się od Wodzinki lub barszczu śliwkowego z ziemniakami, grzybami (woda grzybowa), brukwią (inaczej: karpielami). Dalszą część wigilijnego menu stanowiły ziemniaki z przysmażana marchwią i grochem, potem też były ziemniaki, tym razem z kapustą i ziemniakami. Napojem był kompot z suszonych śliwek, jabłek i gruszek. Ryby na stole pojawiały się rzadko i zazwyczaj u tych gospodarzy, których syn lub córka byli pracownikami w majątkach dworskich.
Dodać tutaj należy, iż ceniono takiego gospodarza, który na czas świąt darował wyrobnikom (nie mylić z pracownikami) czas wolny, w którym mogli oni przebywać z własną rodziną. Na Święta Godowe otrzymywali oni bochenek żytniego chleba wraz z kawałkiem tłustej słoniny. W gospodarstwach plebańskich i ziemiańskich otrzymywali garniec wódki lub piwa.
Po wieczerzy resztki podawanych potraw wlewano do cebrzyków i karmiono nimi bydło, aby cały rok było zdrowe. Następnie synowie i córki zawieszali ,,podłaźniczki”, które zawieszano u powały (sufitu) nad stołem. Z opłatków wycinano różnokolorowe kółka, kulę ziemską i gwiazdy. Czasami do podłaźniczki zawieszano jabłka. W czasie sporządzania podłaźniczki starsi wspólnie śpiewali kolędy i pastorałki.
Podłaźnik spełniał również inną magiczną rolę, zapewniał urodzaj i szczęście, a jabłka zrywane przez dziewczyny miały wróżyć zamążpójście.
,,Na szczęście, na zdrowie
Na to Boże Narodzenia…”
,,Żeby się wam darzyły
Gąski czubate, kury siodłate
Konie z białymi nogami
Krowy z dużymi rogami
Żebyście orali czterema pługami
A nie czterema to trzyma
A nie trzema to dwoma
A jak nie dwoma to jednym
Byle czym godnym – daj Boże.”
Widowisko to zbudziło duże zainteresowania wśród zgromadzonych wówczas ludzi i w ciągu następnych dziesięcioleci rozpowszechniło się w całej Europie. W początku XIV wieku jasełka te rozpowszechnili franciszkanie w całej Polsce. Trudno dzisiaj określić jak wyglądały wówczas pierwsze szopki, wiadomo jedynie, że w XVI wieku były one nieruchome.
i inne. Te widowiska były początkowo prezentowane w kościołach, jednak w drugiej połowie XVII w. z uwagi na niecenzuralność słów i humorystyczność scen zakazywano prezentowania figurek ruchomych, można było jedynie używać figurek nieruchomych.
W poszczególnych wioskach nabierała lokalnego kolorytu. Architektura szopki była wzorowana na schematach stosowanych na wsiach, zarówno w budownictwie świeckim, jak i sakralnym. Postacie to też personifikujące osoby popularne w danej okolicy, chociaż nie zawsze akceptowane i lubiane. Ten zwyczaj w wielu miejscach dotarł do początków XX wieku. Jej upadek został spowodowany zmianami kulturalnymi, społecznymi i obyczajowymi wsi. Dodać należy, że obchód szopki zaczynano o zmierzchu a kończono późną nocą. W latach dwudziestych ubiegłego wieku zaczęła swój triumf ,żywa szopka” zwana w niektórych miejscowościach (Rabka, Jurków) Herodami, jakkolwiek szopki kukiełkowe były pokazywane w styczniu, to ta wyłącznie w okresie godów. Tego okresu starano się przestrzegać.
Żywa szopka stanowiła przedstawienie o charakterze jasełek, w których udział brała duża grupa osób ubranych w odpowiednie kostiumy. Był i król herod, marszałek, trzej królowie, żołnierze Heroda, anioł, śmierć, diabeł, Żyd i dziad. Głównym tematem tych jasełek to losy króla Heroda, jego zbrodnia i kara, jaka go spotkała. Owe widowisko posiadało zbliżoną kompozycję, jednak teksty znacznie się różniły.
Niech wam za przykro nie będzie,
A czy będzie czy nie będzie
Tośmy przyszli po kolędzie.”
,,Bo Pan Jezus gdy się narodził
To sam po kolędzie chodził”.
,,Wiecie gospodarzu pocimy do was przyszli?”
,,Abyście nam dali świńskiego ciała
Aby się Wasza dusz do nieba dostała.”
Aktorami spektaklu – widowiska, podobnie jak w poprzednio omówionych obrzędach byli młodzi mężczyźni, zdarzali się też w wieku starszym. Role aktorów grających turonie, dziada i Żyda były trudne, wymagały dużego doświadczenia, dlatego wykonywane było przez średnie lub starsze pokolenie. Po wejściu do domu gospodarza dziad przy pomocy Żyda wprowadzał opornego i figlarnego turonia. Następnie zwracał się do muzykantów:
bo turońka głowa boli,
Zagrajście ta turoniowi.”
2.Jan Cepielik, Boże Narodzenie w Rabce i w okolicy powiatu myślenickiego, w: Lud, t. X, Kraków 1904,
3.Jan Bujak, Zarys kultury ludowej okolic Rabki, Wydawnictwo Muzeum im. Władysława Orkana, Rabka
1961,
5.Maier, Zachować i odnowić wiarę, w: Kronika chrześcijaństwa, Warszawa – Londyn 1998
7. Jędrzej Kitowicz, Opis obyczajów za panowania Augusta III, Wrocław 1970,
Kraków.
tradycyjny turoń kolędniczy oraz gwiazda – występ zespołu kolędniczego z Podłopienia podczas „Tymbarskiej wigilii 2023”
