Wigilia – część druga o tradycyjnej wigilii oraz Pasterce z Zapisków Starego Gazdy
Łowyglondoł sie to cłek jak beł jesce dzieckom, łowyglondoł, na tom piyrsom gwiozde, bo pszcio miała sie łospocońć wiecerzo WIGILIJNO.
Cłek beł wyposcony, no moze nie pszes post Adwyntowy, jeno pszes ton post wigilijny, bo pszecio jadło sie barz skromniutko i do tygo jałowo. Zeby ton cas szypci lecioł to cza beło nojpszod łobyjć rano na rorotki, to beł łobowionzek jak niedzielno msza, pszysło sie ku chałupie i zacynało sie rychtowanie; nojsompiyrw cza beło chojinke ubrać, no to sie ubiyrało, puźni rychtowanie stołu, cza beło f gości przyniyś siana, f miarecce łofsa i to syćko beło pod łobrusom f łopołce, cza beło pszygotować łopłatki, łozłozyć miski, łyski, gorcki na kompot s susonyk śliwek, jabłek i grusek.
Zapachy sie łoznosiuły, ze nie sło strzymac, woniało to syćko ze hej.
F koncie stoji jus pieknie ubrano chojinka, zonnyk pacek pod niom nima, bo nima, jes jeno snopek łowsa, co go to po Trzek Krolak młocili i beł na wieśnianom siyfke, ale f SZCZEPANA na sumie śfiociuło sie trocha łosmykanygo ziorka, telo coby jesce beło do łopsypanio gazdof f Nowy Rok pszy kościele.
Stoł wigilijny f niektoryk chałupak beł łobwionzany grubym łońcuchem,coby sie cało gazdofka kupy czymała, coby gawiydź nie uciekała s chołpy; cy to co pumogło, cheba nie bardzo, bo jak godoł stary Kocor, Kryśka posła na Zowadke, a Ludwino f Słopnice.
Nim sie siedło do stołu, pszy ktorym beł jedon stołek wiyncy, jak nakazywała tradycyjo; bo Kosprzycka zafse godała ze to musi być lo;
BIYDY COBY SIE NAZARŁA i dała ŚFIOTY SPOKOJ.
Gazda broł łopłatek, co go to pszes Adwynt sprzedawali i łorganista i kościelny, co to łaźili łod chałpy do chałpy; wiync broł tyn łopłatek i zacynoł modlitfe. Modlili sie dugo, tak pszynojmni mi sie wydawało, a to dziokujonc za dobry rok, to prosonc ło jesce lepsy, a na kłoniec za pomarłyk.
Po pociorkak, gazda piyrsy zacoł sie łomać łopłatkom z gaździnom puźni po koleji s dzieckami, a na kłońcu s parobkami, jakt ktory gazda mioł.
No ji zacyło sie, jak Bozia pszykozała miało tego byc as dwanoście misek roznygo zarcio. No ale co tys mogło byc, jak te zbyrgi pszecio nic wiela nie rodziuły, poza kapustom, ladacym zbozem, cy zimniokami f ktoryk sie jesce wrozało; bob, Jaśka tycnego, cy tys groch piechotny,. a kaj brakowało zimnioka f zogonie to jesce wrazili korpiele. To syćko przyrychtowane na roźnisty sposob, s dodatkom krup miało dać dwanoście potrow.
Beło to:
Kapusta kisono s grochem piechotnym
Krupy s susonymi ślifkami i grzybami
Korpiele
Kompot s susonyk łowocof
Krupy s grochem łokrongłym
Kapusta s grzybami
Kluski s susonymi śliwami
Kapusta s Jaśkom
jesce i żury i boszcze i zupy grzybowe, i piyrogi s kapustom i s grzybami, a jak beł bogatsy gazda to ji ło ryby zadboł, a beły piecone na łoleju lnianym i maśle.
Wiecerzo skłońcono, kłozdy łobzarty ze ji rusać sie nimoze ale, cza pszecio jesce pociyrz zmowić, cza zakolyndować resztki jedzonio zaniyś do stajni żywiźnie, co by tys pocuła ze Mesyjosz sie narodziuł, dziywki licom kołki f płotak, cy tys bydzie dali starom pannom, cy wyjdzie za jakigo kawalera, suchały s ktore strony pies zasceko to s tamtont bee miała chłopa, i tak cas zlecioł aze cza sie beło rychtować do PASTYRKI.
A rychtowały sie dziywki, rychtowały, co niektore to ji tom nowocesnom kosmetologije, na sie nakładały, a roz jak Bronka Nowieśniocka na siebie nałozoła tom nowoczesnom kosmetologije to syćkie muchy wyzdychały f chałupie, a ji kłot tys sie wyprowadziuł. No ale pszecio kłozdo kciała prymnie wyglondać f kłościele łokazałości pokozać, a gaździno poniektoro to jak miała nowom kiecke, to sie rozsiadła jak, kwoka na jojkak i dwa miejsca f ławie zajoła.
Kosprzycka łopowiadała jak ros siedziała koło gaździne s Zomieścio, a jak to wiycie, jak sie pojy i grochu i kapusty to sie f kałdunie zacyno chłojco dzioć, to tys wiycie ta gaździno tak sie powiertywo, to tak pokroco, wreszcie, nie strzymała i se wiycie upuściuła trochy gazu, tak doś głośnawo, ale ze miała tupet, coby tys nie beło ze to łona, wiync paczy na boki i pyto; a ktoros to; Kosprzycka ze tys beła kobitom s tupetom pyto sie; a co dwie mocie?
Po Pastyrce kawalerka rusała na podłazy cyli śli do swojik dziywek, no roźnie wracali, casami f Boze Narodzonie rano a bewało ze ji f Szczepana.
Fchodzonc do chałpy sfojij wybranki sypoł łofsem i składoł zycenia do ktoryk sie i jo przyłoncom:
Na scynście na zdrowie na to Boze Narodzenie,
coby siy Wom darzyło mnorzyło syćko Boskie stworzenie.
Cobyście mieli telo łowiecek kielo w mrowiecnioku mrowecek.
Cbyście mieli telo wołków kielo na dachu kołków.
Cobyście mieli telo konicków kielo w płocie kolicków.
W kozdym kątku po dzieciątku a na piecu troje ino cobyście nie podzieli ze to ktore moje.
Na scynście na zdrowie na tyn nowy rok,
coby Wom wypod z pieca bok,
coby Wom z pieca wypadła ruła,
coby Wom gaździno schrubła”
tego Wom zycy
stary gazda cdn…
